หานซิ่น แม่ทัพคนสำคัญของหลิวปัง เจ้าของฉายา “ลูกผู้ชายยืดได้หดได้”

ภาพเขียนโบราณ ในภาพเป็นเหตุการณ์เมื่อครั้งหญิงชราแบ่งอาหารให้หานซิ่น

หานซิ่น (?- พ.ศ. 347) คือ 1 ใน 3 วีรบุรุษต้นยุคฮั่น (ได้แก่ หานซิ่น, จางเหลียง และเซียวเหอ) ที่ช่วยหลิวปัง หรือฮั่นเกาจู่ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ฮั่น รวมแผ่นดินสถาปนาราชวงศ์สำเร็จ หานซิ่นเป็นแม่ทัพผู้ปราดเปรื่อง และชำนาญกลศึก รอบรู้พิชัยสงครามชนิดที่ว่าหาผู้เสมอได้ยาก เพราะเป็นผู้ใฝ่ศึกษาหาความรู้ ชอบอ่านหนังสือมาตั้งแต่เด็ก

นอกจากนี้ฉากหนึ่งในชีวิตหานซิ่นยังเป็นที่มาของสำนวนจีนที่ว่า “ลูกผู้ชายยืดได้หดได้” อีกด้วย

เรื่องนี้ต้องย้อนกลับไปดูชีวประวัติของเขา หานซิ่นเป็นคนเมืองหวยอินแคว้นฉู่เดิม (ปัจจุบันอยู่ในมณฑลเจียงซู) พื้นเพครอบครัวเป็นชาวบ้านยากจนธรรมดาไม่มรอะไรโดดเด่น ซ้ำร้ายเขายังกำพร้าตั้งแต่เด็ก    หานซิ่นหาเลี้ยงชีพด้วยการตกปลาแบบอดๆ อยากๆ เรื่อยมา

วันหนึ่งหญิงชราที่มาซักผ้าริมน้ำแบ่งอาหารให้เขา หานซิ่นรับมาด้วยความซาบซึ้งและกล่าวว่า หากวันหน้าได้ดีจะมาทดแทนคุณ หญิงชราตอบว่า “ข้าช่วยเจ้าด้วยความสงสาร ไม่ได้หวังให้มามาตอบแทนคุณ เกิดเป็นชายชาตรี ไม่มีข้าวกิน แล้วจะมีปัญญาอะไรมาตอบแทนข้า” หานซิ่นได้ฟังก็อับจนคำพูด ได้แต่จดจำบุญคุณไว้ในใจ

แต่บททดสอบชีวิตโหดๆ สำหรับหานซิ่นไม่ได้มีเท่านี้

ครั้งหนึ่งหานซิ่นพบชายผู้หนึ่งเป็นนักเลงอันธพาลยืนขวางทางไม่ยอมให้หานซิ่นเดินผ่านไป ทั้งประกาศว่า ถ้าอยากไปก็ให้ลอดหว่างขาของเขาไป หานซิ่นเห็นว่าคนผู้นี้เป็นคนพาลที่ไม่ควรมีเรื่องด้วย เขาจึงยอมคลานลอดหว่างขามันไป โดยไม่รู้สึกว่าเสียหน้าแต่อย่างใด เพราะสำหรับหานซิ่นเขาถือว่า “ลูกผู้ชายยืดได้หดได้”

เหตุการณ์ครั้งนั้นกลายเป็นข่าวเล่าลือไปทั่วว่า หานซิ่นเป็นพวกไร้น้ำยาไม่เอาไหน, ขี้ขลาดตาขาว ฯลฯ

ต่อมาหานซิ่นไปสมัครอยู่กับเซียงเหลียง (อาของเซียงอี่ว์ หรือฌ้อปาอ๋อง) เซียงเหลียงจึงไม่ให้ความเชื่อถือและเรียกใช้ ก็เพราะพื้นฐานครอบครัวแสนธรรมดา และข่าวลือน่าอายข้างต้น เมื่อเซียงเหลียงเสียชีวิต หานซิ่นก็โอนย้ายอยู่กับเซียงอี่ว์ก็ยังถูกละเลยเช่นเดิม

ฟานเจิงที่ปรึกษาของเซียงอี่ว์เป็นคนแรกๆ ที่เห็น “แวว” ของหานซิ่น และพยายามเสนอให้เซียงอี่ว์ใช้งานหานซิ่นหลายครั้ง แต่เซียงอี่ว์ก็ไม่สนใจ ฟานเจิงยังเคยกำชับว่า “ถ้าไม่ใช้ให้รีบฆ่า อย่าให้ไปอยู่กับคนอื่น จะเป็นภัยในวันหน้า”

แต่เซี่ยงอี่ว์ก็ชะล่าใจไม่จัดการอันใด จนเมื่อหานซิ่นหนีไปอยู่กับหลิวปังทุกอย่างก็สายเกินไป

จางเหลียงและเซียวเหอสองที่ปรึกษาคนสำคัญของหลิวปัง เป็นอีกผู้หนึ่งที่เห็นถึงความรู้ความสามารถของหานซิ่น พวกเขาเสนอหลิวปังให้ตั้งเป็นแม่ทัพ แต่หลิวปังก็เป็นเช่นเซียงอี่ว์ที่รังเกียจชาติตระกูลและประวัติของเขา

แต่สุดท้ายหลิวปังก็เชื่อคําแนะนําของจางเหลียงกับเซียวเหอตั้งหานซิ่นเป็นแม่ทัพ ซึ่งเขาก็แสดงผลงานให้เห็นเรื่อยมา หานซิ่นยังเป็นแม่ทัพคนสำคัญที่ปราบเซียงอี่ว์สําเร็จจนหลิวปังสามารถสถาปนาราชวงศ์ฮั่น

ที่หานซิ่น “ยืด” อกในฐานะแม่ทัพใหญ่ได้ในปัจจุบัน เพราะที่ผ่านมาย่อม “หด” ตัวทิ้งทิฐิมาก่อน


ข้อมูลจาก

ถาวร สิกขโกศล. สี่ยอดหญิงงามผู้พลิกประวัติศาสตร์จีน. สำนักพิมพ์สร้างสรรค์, พิมพ์ครั้งที่ 5 มีนาคม 2551


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 19 พฤษภาคม 2564