หานซิ่น แม่ทัพคนสำคัญของปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ฮั่น เจ้าของฉายา “ลูกผู้ชายยืดได้หดได้”

ภาะเขียนจีนโบราณ หานซิ่น แม่ทัพ หลิวปัง ราชวงศ์ฮั่น
ภาพเขียนโบราณ ในภาพเป็นเหตุการณ์เมื่อครั้งหญิงชราแบ่งอาหารให้หานซิ่น

หานซิ่น คือ 1 ใน 3 วีรบุรุษต้นยุคฮั่น (ได้แก่ หานซิ่น, จางเหลียง และเซียวเหอ) ที่ช่วย หลิวปัง หรือ ฮั่นเกาจู่ ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ฮั่น รวมแผ่นดินสถาปนาราชวงศ์สำเร็จ

หานซิ่นเป็นแม่ทัพผู้ปราดเปรื่อง และชำนาญกลศึก รอบรู้พิชัยสงครามชนิดที่ว่าหาผู้เสมอได้ยาก เพราะเป็นผู้ใฝ่ศึกษาหาความรู้ ชอบอ่านหนังสือมาตั้งแต่เด็ก นอกจากนี้ ฉากหนึ่งในชีวิตหานซิ่น ยังเป็นที่มาของสำนวนจีนที่ว่า “ลูกผู้ชายยืดได้หดได้” อีกด้วย

เรื่องนี้ต้องย้อนกลับไปดูชีวประวัติของเขา หานซิ่นเป็นคนเมืองหวยอิน แคว้นฉู่เดิม (ปัจจุบันอยู่ในมณฑลเจียงซู) พื้นเพครอบครัวเป็นชาวบ้านยากจนธรรมดา ไม่มีอะไรโดดเด่น ซ้ำร้ายยังกำพร้าตั้งแต่เด็ก เขาจึงหาเลี้ยงชีพด้วยการตกปลาแบบอดๆ อยากๆ เรื่อยมา

วันหนึ่ง หญิงชราที่มาซักผ้าริมน้ำแบ่งอาหารให้เขา หานซิ่นรับมาด้วยความซาบซึ้ง และกล่าวว่า หากวันหน้าได้ดีจะมาทดแทนคุณ หญิงชราตอบว่า “ข้าช่วยเจ้าด้วยความสงสาร ไม่ได้หวังให้มาตอบแทนคุณ เกิดเป็นชายชาตรี ไม่มีข้าวกิน แล้วจะมีปัญญาอะไรมาตอบแทนข้า” หานซิ่นได้ฟังก็อับจนคำพูด ได้แต่จดจำบุญคุณไว้ในใจ

ชีวิตหานซิ่น ต้องเจอบททดสอบโหดๆ อีกหลายครั้ง

ครั้งหนึ่งเขาพบชายนักเลงอันธพาลยืนขวางทางไม่ยอมให้เดินผ่านไป ทั้งประกาศว่า ถ้าอยากไปก็ให้ลอดหว่างขาของตนไป หานซิ่นเห็นว่า คนผู้นี้เป็นคนพาล ไม่ควรมีเรื่องด้วย จึงยอมคลานลอดหว่างขา โดยไม่รู้สึกว่าเสียหน้าแต่อย่างใด เพราะสำหรับหานซิ่นถือว่า “ลูกผู้ชายยืดได้หดได้”

เหตุการณ์ครั้งนั้น กลายเป็นข่าวเล่าลือไปทั่วว่า หานซิ่น เป็นพวกไร้น้ำยาไม่เอาไหน, ขี้ขลาดตาขาว ฯลฯ

ต่อมา หานซิ่นไปสมัครอยู่กับ เซียงเหลียง (อาของเซียงอี่ว์ หรือฌ้อปาอ๋อง) เซียงเหลียงจึงไม่ให้ความเชื่อถือและเรียกใช้ เพราะพื้นฐานครอบครัวหานซิ่นนั้นแสนธรรมดา และข่าวลือน่าอายข้างต้น เมื่อเซียงเหลียงเสียชีวิต หานซิ่นก็โอนย้ายอยู่กับ เซียงอี่ว์ แต่ก็ยังถูกละเลยเช่นเดิม

ฟานเจิง ที่ปรึกษาของเซียงอี่ว์ เป็นคนแรกๆ ที่เห็น “แวว” ของหานซิ่น และพยายามเสนอให้เซียงอี่ว์ใช้งานหานซิ่นหลายครั้ง แต่เซียงอี่ว์ก็ไม่สนใจ ฟานเจิงยังเคยกำชับว่า “ถ้าไม่ใช้ให้รีบฆ่า อย่าให้ไปอยู่กับคนอื่น จะเป็นภัยในวันหน้า”

แต่เซี่ยงอี่ว์ก็ชะล่าใจ ไม่จัดการอันใด จนเมื่อหานซิ่นหนีไปอยู่กับ หลิวปัง ทุกอย่างก็สายเกินไป

จางเหลียง และ เซียวเหอ สองที่ปรึกษาคนสำคัญของหลิวปัง เป็นอีกผู้หนึ่งที่เห็นถึงความรู้ความสามารถของหานซิ่น พวกเขาเสนอหลิวปังให้ตั้งเป็นแม่ทัพ แต่หลิวปังก็เป็นเช่นเซียงอี่ว์ ที่รังเกียจชาติตระกูลและประวัติของเขา

แต่สุดท้ายหลิวปังก็เชื่อคําแนะนําของจางเหลียงกับเซียวเหอ ตั้งหานซิ่นเป็นแม่ทัพ ซึ่งเขาก็แสดงผลงานให้เห็นเรื่อยมา หานซิ่นยังเป็นแม่ทัพคนสำคัญที่ปราบเซียงอี่ว์สําเร็จ จนหลิวปังสามารถสถาปนาราชวงศ์ฮั่น

ที่หานซิ่น “ยืด” อกในฐานะแม่ทัพใหญ่ได้ ก็เพราะที่ผ่านมายอม “หด” ทิ้งทิฐิมาก่อนนั่นเอง

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


ข้อมูลจาก :

ถาวร สิกขโกศล. สี่ยอดหญิงงามผู้พลิกประวัติศาสตร์จีน. สำนักพิมพ์สร้างสรรค์, พิมพ์ครั้งที่ 5 มีนาคม 2551


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 19 พฤษภาคม 2564