| ผู้เขียน | กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม |
|---|---|
| เผยแพร่ |
“พระพุทธชินราช” พระพุทธรูปงามแห่งเมืองพิษณุโลก ที่กษัตริย์ตั้งแต่กรุงศรีอยุธยา-กรุงเทพมหานคร ทรงศรัทธา
“…ตั้งแต่ข้าพเจ้าได้เห็นพระพุทธมานักแล้ว ไม่เคยรู้สึกว่าดูปลื้มใจจำเริญตาเท่าพระพุทธชินราชเลย…ถ้าพระพุทธชินราชยังคงอยู่ที่พิษณุโลกตราบใด เมืองพิษณุโลกจะเป็นเมืองที่ควรไปเที่ยวอยู่ตราบนั้น ถึงในเมืองพิษณุโลกจะไม่มีชิ้นอะไรเหลืออีกเลย ขอให้มีแต่พระพุทธชินราชเหลืออยู่แล้ว ยังคงจะอวดได้อยู่แล้ว ยังคงจะอวดได้อยู่เสมอว่ามีของควรดูควรชมอย่างยิ่งอย่างหนึ่งในเมืองเหนือหรือจะว่าในเมืองไทยทั้งหมดก็ว่าได้…” พระราชปรารภใน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงความงามของ “พระพุทธชินราช”
จึงไม่น่าแปลกใจที่พระประธานในโบสถ์หรือวิหารทั่วไป มักจำลองแบบพระพุทธชินราช วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก ไปประดิษฐาน และด้วยความงามนี้เองที่ส่งให้พระมหากษัตริย์ไทยหลายพระองค์เสด็จมาทรงสักการะ
สมัยกรุงศรีอยุธยา หลังชนะศึกที่เมืองหงสาวดี สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เสด็จพระราชดำเนินนมัสการพระพุทธชินราช และทรงเปลื้องเครื่องต้นถวายเป็นสักการะบูชาพระพุทธชินราช ต่อมาในรัชกาล สมเด็จพระเอกาทศรศ เมื่อเสร็จศึกมอญเขมร พระองค์เสด็จพระราชดําเนินขึ้นไปนมัสการพระพุทธชินราช และรับสั่งให้นำทองนพคุณ เครื่องราชูปโภคมาแผ่เป็นทองปิดพระพุทธชินราช
สมัยรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งทรงพระผนวชเป็นพระวชิรญาณภิกขุ เสด็จพระราชดําเนินประพาสหัวเมืองเหนือ ใน พ.ศ. 2376 ได้เสด็จพระราชดําเนินขึ้นไปทรงสักการบูชา พระพุทธชินราช และทรงพระราชอุทิศกําไลข้อพระกรหยกสวมถวายที่นิ้วพระหัตถ์พระพุทธชินราชเป็นพระพุทธรูปบูชา
พ.ศ. 2444 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดําเนินยังเมืองพิษณุโลก ทรงเททองหล่อพระพุทธชินราช ที่หน้าพระวิหารหลวง วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ เพื่ออัญเชิญลงมาประดิษฐาน ณ พระอุโบสถวัดเบญจมบพิตร ในพระราชนิพนธ์จดหมายเหตุรายวันในจดหมายฉบับที่ 12 (วันที่ 17 ตุลาคม ร.ศ.120 (พ.ศ. 2444) ตอนหนึ่งว่า
“เวลาพลบค่ำไปที่วัดพระมาหธาตุ ปิดทองแล้วงามรุ่งโรจน์ เปนอันมาก ได้ถวายเครื่องบรรณาการแลต้นไม้ทองเงินแล้วถวายสังวาล…แลได้ถวายแพรคาดสพักพระบาทสมเด็จฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งพระอัยยิกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา ประทานที่ได้ใช้อยู่เสมอเปนเครื่องบูชา”
พ.ศ. 2469 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดําเนินพร้อมด้วย สมเด็จพระนางเจ้ารําไพพรรณี พระบรมราชินี เสด็จพระราชดําเนินเลียบมณฑลฝ่ายเหนือและมณฑลพายัพ เพื่อทรงเยี่ยมราษฎร ตลอดจนทรงสักการะพระพุทธรูปและปูชนียสถานสําคัญต่างๆ
ในการนี้ได้เสด็จพระราชดําเนินถึงวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ เมืองพิษณุโลก เพื่อทรงสักการะพระพุทธชินราช พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเปลื้องเครื่องราชอิสริยาภรณ์นพรัตนราชวราภรณ์อันเป็น โบราณมงคล ถวายคล้องที่นิ้วพระหัตถ์พระพุทธชินราช สมเด็จพระบรมราชินีถวายผ้าทรงสะพักครุยกรองทอง
พ.ศ. 2510 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พร้อมด้วย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินไปยังวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ราชวรวิหาร เพื่อทรงสักการะบูชาพระพุทธชินราช
ในการนี้พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเปลื้องเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภรณ์ ถวายคล้องที่นิ้วพระหัตถ์พระพุทธชินราช สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเปลื้องผ้าทรงสะพักถวายพระพุทธชินราช เป็นพุทธบูชา
พ.ศ. 2550 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดำรงพระอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ในการถวายสังวาลนพรัตนราชวราภรณ์แด่พระพุทธชินราช
อ่านเพิ่มเติม :
- ทำไม “พระพุทธชินราช” จึงเป็นพระพุทธรูปที่จำลองมากที่สุด?
- เหตุอัศจรรย์ในการอัญเชิญพระพุทธชินราช “มุขปาฐะในพื้นที่พิษณุโลก”
ข้อมูลจาก :
รศ.ดร. ปรีดี พิศภูมิวิถี. มงคลนพรัตน, วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม จัดพิมพ์ เนื่องในศุภมงคลสมัย 150 ปี แห่งการสถาปนาวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม พุทธศักราชการ 2564 22 มกราคม พุทธศักราช 2564
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 23 เมษายน 2564
