ภิกษุเวียดนามเผาตัวเอง ประท้วงการเลือกปฏิบัติทางศาสนาในเวียดนามใต้

ภาพภิกษุติ๊ก กวง ดึ๊ก เผาตัวเองประท้วงรัฐบาลเวียดนามใต้ (By Malcolm Browne for the Associated Press [Public domain], via Wikimedia Commons)

เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน 1963 (.. 2506) ได้เกิดเหตุการณ์สร้างความตกตะลึงไปทั่วโลก เมื่อภิกษุนิกายมหายานได้รวมตัวกันประท้วงรัฐบาลเวียดนามใต้ ของประธานาธิบดีโง ดินห์ เดียม (Ngô Đình Diệm-โง ดิ่ญ เสี่ยม) โดยหนึ่งในภิกษุที่ร่วมการประท้วงได้ราดน้ำมันเผาตัวเองจนถึงแก่ความตาย

ในการประท้วงครั้งนี้มีพระสงฆ์กว่า 300 คนที่เข้าร่วมการชุมนุม โดยพวกเขาได้เดินขบวนไปบนท้องถนน และหยุดลงที่สี่แยกอันพลุกพล่านของนครไซง่อน ก่อนที่ภิกษุ ติ๊ก กวง ดึ๊ก (Thích Quang Duc) จะนั่งลงให้ภิกษุอีกรายราดน้ำมันจนท่วมร่างกาย จากนั้นก็ใช้ไม้ขีดจุดไฟเผาตัวเองอย่างไม่ทุกข์ร้อนจากการถูกเพลิงไหม้จนเสียชีวิต

Advertisement

เหตุที่นำไปสู่การประท้วงในครั้งนี้มาจากการเลือกปฏิบัติและการกดขี่ทางศาสนาของรัฐบาลเวียดนามใต้ ของประธานาธิบดีโง ซึ่งเป็นคาทอลิก โดยในเดือนพฤษภาคมปีเดียวกัน ชาวพุทธได้รวมตัวกันประท้วงในเมืองเว้ เนื่องจากรัฐบาลไม่ยอมให้ชาวพุทธประดับธงศาสนาเนื่องในวันวิสาขบูชา แต่ถูกเจ้าหน้าที่กราดยิงจนผู้ชุมนุมเสียชีวิตไป 9 ราย ความตึงเครียดทางศาสนาจึงทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ

ในการประท้วงเมื่อเดือนมิถุนายน กลุ่มผู้ประท้วงจึงได้ยื่นข้อเรียกร้อง 5 ข้อไปยังรัฐบาลโง ประกอบด้วย

1. ชดเชยค่าเสียหายให้กับครอบครัวผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ประท้วงในวันที่ 8 พฤษภาคม

2. เจ้าหน้าที่จะต้องไม่เข้ามาแทรกแซงกิจการทางศาสนาของชาวพุทธ และให้สิทธิแก่นักบวชพุทธเท่าเทียมกับนักบวชคริสต์

3. การจับกุม และการปฏิบัติต่อชาวพุทธจะต้องยุติโดยทันที และต้องปล่อยตัวผู้ที่ถูกจับกุมอยู่โดยเร็ว

4. ชาวพุทธมีสิทธิที่จะขึ้นธงศาสนาตามวาระอันเหมาะสม หากมีการขึ้นธงชาติไว้พร้อมกัน

5. สภานิติบัญญัติแห่งชาติต้องทบทวนกฎหมายบางฉบับที่เข้าข่ายเลือกปฏิบัติทางศาสนา

อย่างไรก็ดี The New York Times รายงานว่า สื่อในเวียดนามใต้ซึ่งมักสะท้อนเจตนาของรัฐบาล กลับกล่าวหาว่า ชาวพุทธส่วนใหญ่ที่ถูกเล่นงานล้วนมีสายสัมพันธ์กับคอมมิวนิสต์ และการจับกุมชาวพุทธที่เป็นอันตรายต่อความมั่นคงของชาติย่อมไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติ

ด้านสหรัฐฯ ซึ่งเคยเป็นสปอนเซอร์หลักของโง เมื่อได้เห็นความรุนแรงขยายตัวหนักขึ้น ก็ออกมาเรียกร้องให้รัฐบาลเวียดนามใต้ยุติปัญหาความขัดแย้งทางศาสนาโดยด่วน แต่สถานการณ์ความรุนแรงก็ไม่คลี่คลายลง จนสุดท้ายได้เกิดการรัฐประหารขึ้นในเดือนพฤศจิกายนปีเดียวกัน และประธานาธิบดีโง ก็ต้องเสียชีวิตจากเหตุการณ์ดังกล่าวด้วย

คลิกอ่านเพิ่มเติมถอดรหัส 599 พุทธทาสหัวใจเพชรแห่งเมืองเว้ ภิกษุเวียดนามเผาตัวเอง ประท้วงรัฐบาล


อ้างอิง:

1. “Monk Suicide by Fire In Anti-Diem Protest”. The New York Times. <https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1963/06/11/80446776.html?pageNumber=6>

2. “Rift with Buddhists Seems to Widen in Vietnam. <https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1963/06/18/80711722.html?pageNumber=8>

3. “Buddhist Prisoners New Issue in Saigon”. The New York Times. <https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1963/06/21/82067881.html?pageNumber=9>


เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560