ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
---|---|
เผยแพร่ |
สระแก้ว เมืองมโหสถ สระน้ำของกษัตริย์ ทําพิธีศักดิ์สิทธิ์
สระแก้ว เป็นชื่อชาวบ้านเรียกสระน้ำโบราณเมืองมโหสถ อ.ศรีมโหสถ จ.ปราจีนบุรี อยู่นอกคูน้ำกําแพงเมืองมโหสถด้านทิศใต้
ชื่อจริงของสระแก้วว่าอย่างไร? ไม่พบหลักฐานบอกไว้ แต่สภาพที่เหลืออยู่เป็นพยานว่าเป็นสระศักดิ์สิทธิ์ ใช้ในพิธีขอฝนของกษัตริย์เมืองมโหสถ เมื่อ 1,500 ปีมาแล้ว
เหรา หรือ มกร ลายสลักขอบสระแก้ว เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ในจินตนาการของคนยุคนั้นทํากิริยาอ้าปากคายความอุดมสมบูรณ์ บันดาลความเจริญในพืชพันธุ์ว่านยาข้าวปลาอาหาร
ผนังขอบสระแก้ว สลักลวดลายเป็นรูปสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ชนิดต่างๆ เพื่อขอความอุดมสมบูรณ์ให้บ้านเมืองและราษฎร เช่น ช้าง, เหรา (มกร), นาค, ฯลฯ
รูปสลักที่เป็นสัญลักษณ์แห่งพระราชอํานาจของกษัตริย์ คือ สิงห์และหมูป่า โดยมีรูปอื่นๆ ประกอบอยู่ด้วย ทั้งรูปเทวดาเหาะ และลวดลายพรรณพฤกษา
สระด้านทิศตะวันตกเป็นซอกยื่นออกไป และมีทางขั้นบันไดสลักบนพื้นศิลาแลงธรรมชาติ เป็นทางขึ้นลงสระ แต่เดิมอาจมีอาคารสร้างด้วยไม้ที่ใช้เป็นปะรําพิธี
ด้านทิศเหนือมีร่องรอยหลุมเสาปะรําพิธี สลักอยู่ตรงกลางลานหินที่ยื่นล้ำเข้าไปในสระแสดงว่าเคยมีท่าน้ำเป็นเครื่องไม้ยื่นลงไปในสระ เพื่อประกอบพิธีกรรม เช่น พิธีขอฝน, สรงสนาน, ฯลฯ
ชมรายการทอดน่องท่องเที่ยว
อ่านเพิ่มเติม :
- รูป “สัตว์ศักดิ์สิทธิ์” ที่ขอบ สระแก้ว เมืองมโหสถ สระน้ำโบราณ 1,500 ปี
- อำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี มาจากไหน?
สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่
หมายเหตุ : คัดความจาก สุจิตต์ วงษ์เทศ. “เมืองมโหสถ ค้าทางทะเล 1,500 ปีมาแล้ว อ.ศรีมโหสถ จ.ปราจีนบุรี” เอกสารประกอบรายการทอดน่องท่องเที่ยว | มกราคม 2562
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 17 กุมภาพันธ์ 2562