“หย่า-ประหาร-ตาย-รอด” ชะตากรรมพระราชินี 6 พระองค์ในพระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ

พระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ ภาพจาก Encyclopaedia Britannica

พระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ (Henry VIII of England) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์ทิวดอร์ลำดับที่ 2 ต่อจากพระราชบิดาคือพระเจ้าเฮนรีที่ 7 แห่งอังกฤษ (Henry VII of England) พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ครองราชย์ ค.ศ. 1509 ขณะพระชนมพรรษา 17 พรรษา ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงอิทธิพลและโดดเด่นคนหนึ่งในประวัติศาสตร์

ใน ค.ศ. 1502 พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ขณะดำรงอิสริยยศเป็นเจ้าชายเฮนรีนั้น พระองค์อภิเษกสมรสกับเจ้าหญิงแคทเธอรีนแห่งอารากอน (Catherine of Aragon) ซึ่งเคยแต่งงานกับเจ้าชายอาเธอร์ (Prince Arthur) พระเชษฐาผู้ล่วงลับของเจ้าชายเฮนรีมาก่อน

ภาพเจ้าหญิงแมรีก่อนครองราชย์เป็นสมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งอังกฤษ ภาพจาก Encyclopedia Britannica

ช่วงระยะเวลาตั้งแต่ ค.ศ. 1510-1518 พระราชินีแคทเธอรีนมีพระประสูติกาลพระราชโอรสและพระราชธิดารวมทั้งสิ้น 6 พระองค์ แต่ที่ทรงเจริญพระชันษาจนเติบใหญ่มีเพียงพระองค์เดียวคือ เจ้าหญิงแมรี (ภายหลังได้ครองราชย์เป็น สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งอังกฤษ) นั่นทำให้พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ทรงวิตกกังวลเรื่องรัชทายาทชายสืบราชบัลลังก์

กระทั่ง ค.ศ. 1527 พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ยื่นฎีกาถึงพระสันตะปาปาคลีเมนต์ที่ 7 (Pope Clement VII) เรื่องการหย่ากับพระราชินีแคทเธอรีนโดยทรงให้เหตุผลว่าการอภิเษกสมรสของพระองค์เป็นโมฆะเพราะพระราชินีเป็นแม่หม้ายของเจ้าชายอาเธอร์ และอ้างอิงจากพระคัมภีร์พันธสัญญาเก่า ความว่า

ถ้าชายใดเอาเมียของพี่ชายหรือน้องชายไปเป็นเมียตน ผู้นั้นต้องตายโดยไร้ทายาท บุคคลนั้นได้ทำเรื่องอันเป็นมลทินและสร้างความอัปยศต่อพี่หรือน้องตนเอง” (เลวีนิติ 20:21)

พระราชินีแคทเธอรีนยื่นอุธรณ์ต่อพระสันตะปาปาว่าการอภิเษกสมรสของพระนางกับเจ้าชายอาเธอร์ในครั้งนั้นไม่สมบูรณ์ และทรงเป็น “ภรรยา” ที่ถูกต้องตามหลักศาสนา

พระสันตะปาปาคลีเมนต์ที่ 7 พยายามอย่างที่สุดแต่ก็ไม่สำเร็จผลที่จะยับยั้งพระเจ้าเฮนรีที่ 8 สุดท้ายพระเจ้าเฮนรีที่ 8 ทรงลดฐานะพระราชินีแคทเธอรีนเป็นเพียงเจ้าหญิงหม้ายแห่งเวลส์ (Dowager Princess of Wales) และสิ้นพระชนม์เมื่อ ค.ศ. 1536

ใน ค.ศ. 1533 พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ทรงอภิเษกสมรสกับแอนน์ โบลีน (Anne Boleyn) ซึ่งเคยเป็นนางสนองพระโอษฐ์ของพระราชินีแคทเธอรีนมาก่อน ทั้งนี้เพื่อให้มีผลทางกฎหมายพระเจ้าเฮนรีที่ 8 จึงใช้พระราชอำนาจให้รัฐสภาออกพระราชบัญญัติอำนาจสูงสุดทางกฎหมาย (Act of Supremacy) ค.ศ. 1534 พระราชบัญญัติฉบับนี้ให้อำนาจกษัตริย์อังกฤษเป็นประมุขแห่งศาสนาจักรอังกฤษแทนพระสันตะปาปาแห่งกรุงโรมจึงทำให้พระเจ้าเฮนรีที่ 8 สามารถหย่าพระราชินีแคทเธอรีนได้สำเร็จ

สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษ ภาพจาก Encyclopedia Britannica

พระราชินีแอนน์มีพระประสูติกาลพระราชธิดาคือเจ้าหญิงเอลิซาเบธ (ภายหลังได้ครองราชย์เป็น สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษ) เมื่อเดือนกันยายน ปี ค.ศ. 1533 ไม่นานจากนั้นพระเจ้าเฮนรีที่ 8 ทรงหมดความสนพระราชหฤทัยในตัวพระราชินีแอนน์ กระทั่งพระนางถูกจับตัวไปขัง เนื่องในข้อหาคบชู้และมั่วประเวณีกับพี่ชายของพระนางเอง

วันที่ 19 พฤษภาคม ค.ศ. 1536 ศาลตัดสินว่าพระราชินีแอนน์มีความผิดและถูกประหารชีวิตด้วยการตัดพระเศียรที่หอคอยแห่งลอนดอน (Tower of London)

หลังจากนั้นไม่นาน พระเจ้าเฮนรีที่ 8 อภิเษกสมรสกับเจน ซีมัวร์ (Jane Seymour) นางสนองพระโอษฐ์ในพระราชินีแคทเธอรีนและพระราชินีแอนน์ เมื่อ ค.ศ. 1536 และในปีถัดมาก็ให้ประสูติเจ้าชายเอ็ดเวิร์ด (ภายหลังได้ครองราชย์เป็น พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 6 แห่งอังกฤษ) หลังจากมีพระประสูติกาลได้ 12 วัน พระราชินีเจนก็สวรรคต

สถานการณ์การเมืองจากประเด็นความขัดแย้งด้านศาสนาทำให้พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ต้องอภิเษกสมรสกับ แอนน์แห่งคลีฟส์ (Anne of Cleves) ซึ่งเธอเป็นน้องสาวของวิลเลียมแห่งคลีฟส์ (William, Duke of Cleves) ขุนนางผู้ปกครองรัฐคลีฟส์ในดินแดนเยอรมนี โดยมีพระราชประสงค์ผูกมิตรด้วยเพราะรัฐคลีฟส์นับถือนิกายโปรเตสแตนท์และต่อต้านคริสต์จักรที่โรมเช่นเดียวกับอังกฤษ

พระราชินีในพระเจ้าเฮนรีที่ 8 จากซ้ายไปขวา คือ แคทเธอรีนแห่งอารากอน แอนน์ โบลีน และเจน ซีมัวร์ ภาพจาก Encyclopedia Britannica

แอนน์แห่งคลีฟเดินทางมาถึงอังกฤษใน ค.ศ. 1540 และไม่นานจากนั้นก็ได้อภิเษกสมรสกับพระเจ้าเฮนรีที่ 8 แต่พระองค์ทรงผิดหวังกับพระราชินีพระองค์นี้มาก เพราะไม่เป็นดั่งที่ตั้งพระทัยไว้แต่แรก กลางปีนั้นเองพระเจ้าเฮนรีที่ 8 จึงหย่ากับพระราชินีแอนน์ 

แอนน์แห่งคลีฟ์ยังคงอาศัยอยู่ในอังกฤษต่อไปและได้รับเงินพระราชทานจำนวนมาก (แอนน์แห่งคลีฟ์เสียชีวิต ค.ศ. 1557) ซึ่งไม่กี่วันให้หลังจากการหย่ากับพระราชินีแอนน์ พระเจ้าเฮนรีที่ 8 จึงอภิเษกสมรสกับแคทเธอรีน โฮเวิร์ด (Catherine Howard) เป็นพระราชินีลำดับที่ 5 ในวันที่ 28 กรกฎาคม ค.ศ. 1540

พระราชินีแคทเธอรีนทรงมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับโทมัส คัลเพปเพอร์ (Thomas Culpepper) ข้าราชบริพารของพระเจ้าเฮนรีที่ 8 พระนางถูกตัดสินว่ามีความผิดฐานคบชู้ ถูกประหารชีวิต เมื่อ ค.ศ. 1543 ที่หอคอยแห่งลอนดอน

พระราชีนีในพระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ พระองค์สุดท้ายคือพระราชีนีแคทเธอรีน พาร์ (Catherine Parr) โดยอภิเษกสมรสเมื่อ ค.ศ. 1546 พระราชินีแคทเธอรีนทรงเป็นผู้มีไหวพริบทำให้พระนางมีอิทธิพลและมีผลประโยชน์ต่อพระเจ้าเฮนรีที่ 8 ในช่วงปลายรัชกาล

พระเจ้าเฮนรีที่ 8 สวรรคตเมื่อวันที่ 28 มกราคม ค.ศ. 1547 พระราชินีแคทเธอรีนกลายเป็นแม่หม้าย แต่พระนางก็ได้แต่งงานใหม่กับลอร์ดซีมัวร์ (Thomas, Lord Seymour of Sudeley) นายทหารเรืออังกฤษ และแคทเธอรีน พาร์ชีวิตใน ค.ศ. 1548 หลังคลอดลูกสาวของเธอกับสามี

พระราชินีในพระเจ้าเฮนรีที่ 8 จากซ้ายไปขวา คือ แอนน์แห่งคลีฟ แคเทอรีน โฮเวิร์ด และแคทเธอรีน พาร์ภาพจาก Encyclopedia Britannica

เหตุผลสำคัญที่ทำให้พระเจ้าเฮนรีที่ 8 มีพระราชินีมากถึง 6 พระองค์ อาจสรุปเป็นสามประการ

ประการแรก เป็นเรื่องความวิตกกังวลเรื่องรัชทายาทชาย

ประการที่สอง เป็นเรื่องของการเมืองทั้งในราชสำนัก นอกราชสำนัก และการเมืองระหว่างประเทศ

และประการที่สาม เป็นเรื่องพระอุปนิสัยส่วนพระองค์ที่พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ทรงโปรดปรานสตรีอยู่ไม่น้อยตามแบบฉบับของชนชั้นสูง

Divorced, Beheaded, Died, Divorced, Beheaded, Survived หรือที่แปลเป็นไทยว่า หย่า ประหาร ตาย หย่า ประหาร รอดตาย จึงกลายเป็นวลีที่หลายคนจะใช้ท่องจำเกี่ยวกับชะตากรรมของพระราชินีทั้ง 6 พระองค์ในพระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

Encyclopedia Britannica.  (2019).  Anne Boleyn, from www.britannica.com/biography/Anne-Boleyn

________.  (2019).  Anne of Cleves, from www.britannica.com/biography/Anne-of-Cleves-queen-of-England

________.  (2019).  Catherine Howard,  from www.britannica.com/biography/Catherine-Howard

________.  (2019).  Catherine of Aragon, from www.britannica.com/biography/Catherine-of-Aragon

________.  (2019).  Catherine Parr, from www.britannica.com/biography/Catherine-Parr

________.  (2019).  Henry VIII, from www.britannica.com/biography/Henry-VIII-king-of-England

________.  (2019).  Jane Seymour, from www.britannica.com/biography/Jane-Seymour

The Royal Family.  (2019).  Henry VIII (r.1509-1547), from www.royal.uk/henry-viii


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 22 มกราคม 2562