พระเจ้าตาก “เปิดตัว” ครั้งแรกในพระราชพงศาวดารตอนไหน?

พระเจ้าตาก พระยาตาก
พระเจ้าตาก

พระเจ้าตาก “เปิดตัว” ครั้งแรกใน “พระราชพงศาวดาร” ตอนไหน?

สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หรือพระเจ้าตาก “เปิดตัว” ครั้งแรกใน พระราชพงศาวดาร ตอนที่พระเจ้าเอกทัศ มีรับสั่งให้กองทัพกรุงศรีอยุธยายกไปตีพม่าที่ค่ายปากน้ำประสบของเนเมียวสีหบดี แต่เสียทีกลศึกพม่า ถูกตีโอบล้อม ต้องถอยร่นมาจนถึงค่ายโพธิ์สามต้น พวกที่แตกพ่ายหนีมานั้นก็ขี่ม้าข้ามแม่น้ำมา โดยมี “พวกพระยาตากรบรออยู่” คอยช่วยเหลือให้พวกที่แตกพ่ายหนีข้ามแม่น้ำไปก่อน แล้วจึงข้ามน้ำตามมา

นี่เป็นการปรากฏตัวครั้งแรกของพระเจ้าตาก ขณะที่ยังทรงเป็น “พระยาตาก” เหตุการณ์ครั้งนี้เกิดขึ้นก่อนค่ายบางระจันจะแตกเพียงเล็กน้อย

ต่อมาในเดือน 12 ปีจอ พุทธศักราช 2309 พระเจ้าตากปรากฏตัวขึ้นอีกครั้งในพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา เป็นข้อความกล่าวถึงการเลื่อน “พระยาตาก” เป็น “พระยากำแพงเพชร” แต่ก็ไม่ได้ขึ้นไปรักษาเมือง เพราะเวลานั้นเมืองกำแพงเพชรเสียให้แก่พม่าเรียบร้อยแล้ว แต่พระราชพงศาวดารฉบับนี้ยังคงเรียกว่า “พระยากำแพงเพชร” ไประยะหนึ่ง

อย่างไรก็ดี ในพระราชพงศาวดารฉบับอื่น ไม่ได้กล่าวถึงการเลื่อนตำแหน่งครั้งนี้ ยังคงเรียก “พระยาตาก” จนกรุงแตก

ในฤดูน้ำหลากเดือน 12 นี้เอง มีรับสั่งให้พระยาตาก พระยาเพชรบุรี หลวงศรเสนี ออกไปตั้งกองทัพที่วัดป่าแก้วหรือวัดใหญ่ชัยมงคล เพื่อสกัดเรือรบของพม่าที่พายขึ้นล่องติดต่อกัน จนกระทั่งพระยาเพชรบุรีนำกองเรือ 5 ลำเข้าตีกองเรือของพม่า แต่เสียทีถูกล้อมไว้ ฝ่ายพม่าจับตัวพระยาเพชรบุรีได้จะประหารชีวิต แต่พระยาเพชรบุรีหนังเหนียวฟันแทงไม่เข้า จึงเอาไม้หลาวเสียบทางทวารจนพระยาเพชรบุรีถึงแก่ความตาย ผลการรบกองทัพกรุงศรีอยุธยาตาย 70 เศษ พม่าตาย 41 คน

การรบครั้งนี้ปรากฏว่า พระยาตาก และหลวงศรเสนี จอดเรือแอบดูอยู่ ไม่ได้เข้าไปช่วยเหลือแต่อย่างใด

ครั้นเมื่อเห็นว่าเสียทีแล้ว กองเรือพระยาตาก และหลวงศรเสนี ก็ถอยออกมาตั้งกองอยู่ที่วัดพิชัย ฟากตะวันออกของเกาะเมือง และไม่กลับเข้าไปช่วยกรุงศรีอยุธยารบในพระนครอีก ทั้งที่การรบอยู่ในภาวะคับขันถึงที่สุด

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 27 ธันวาคม 2560