2 เจ้านายไทย ผู้เคยเสด็จฯ ไปเยือน “ปราสาทพระวิหาร”

กรมดำรง เขาพระวิหาร ปราสาทพระวิหาร 2 เจ้านายไทย
เรสิดังต์ กำปงธม และเมซิเออร์ ปามังติเอร์ รับเสด็จสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ที่เขาพระวิหาร จังหวัดศรีสะเกษ พุทธศักราช 2472 (ภาพจาก : fb สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

วันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2505 ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (International Court of Justice-ICJ) หรือที่คนไทยเรียกกันว่า “ศาลโลก” ซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยกฎบัตรสหประชาชาติ มีคำพิพากษาในคดี “ปราสาทพระวิหาร” ระหว่างประเทศกัมพูชากับประเทศไทย ออกมาว่า

“โดยคะแนนเสียงเก้าต่อสาม ลงความเห็นว่าปราสาทพระวิหารตั้งอยู่ในอาณาเขตภายใต้อธิปไตยของกัมพูชา” ดังที่ปรากฏในหนังสือ “ปราสาทพระวิหาร : วาทกรรมการเสียดินแดน” ของธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์

อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยได้ประกาศชัดเจนว่า ไม่ยอมรับอำนาจของศาลโลก ดังนั้นจึงไม่ยอมรับคำพิพากษาดังกล่าวด้วย 

แต่ก่อนหน้าที่จะเกิดข้อพิพาทระหว่างสองประเทศเกี่ยวกับปราสาทพระวิหาร ย้อนไปก่อนหน้านั้นหลายสิบปี เคยมีเจ้านายไทยถึง 2 พระองค์ ที่เสด็จฯ ไปเยือนที่นี่ 

2 เจ้านายไทย มีพระองค์ใดบ้าง?

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ข้าหลวงต่างพระองค์สำเร็จราชการมณฑลอีสาน (ภาพจากหอสมุดแห่งชาติ)

พระองค์แรก คือ “พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์” ข้อมูลนี้ปรากฏอยู่ในบทความชื่อ “กรณีพิพาทปราสาทพระวิหาร” เรียบเรียงโดย ผศ. ดร. ชาติชาย มุกสง อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

ในบทความกล่าวว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ทรงเป็นเจ้านายพระองค์แรกของไทยที่เสด็จฯ เยือนปราสาทพระวิหาร ใน พ.ศ. 2442 ขณะทรงดำรงตำแหน่งข้าหลวงต่างพระองค์สำเร็จราชการมณฑลอิสาน ในสมัยรัชกาลที่ 5 

พระองค์ทรงจารึกปี ร.ศ. เป็นเลขไทย ตามด้วยพระนามของพระองค์ที่ชะง่อนผาเป้ยตาดี เป็นข้อความว่า “๑๑๘ สรรพสิทธิ”

เป็นหลักฐานว่าพระองค์เคยเสด็จฯ ไปที่นี่ ในช่วงเวลาดังกล่าว

อีกพระองค์หนึ่งคือ “สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ” มีพระฉายาลักษณ์ปรากฏว่า พระองค์เสด็จฯ เยือนเขาพระวิหาร เมื่อ พ.ศ. 2472 ซึ่งตอนนั้นพระองค์ทรงเป็นอดีตเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย

เรสิดังต์ กำปงธม และเมซิเออร์ ปามังติเอร์ รับเสด็จสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ที่เขาพระวิหาร จังหวัดศรีสะเกษ พุทธศักราช 2472 (ภาพจาก : fb สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

ทั้ง 2 พระองค์จึงเป็น 2 เจ้านายไทย ผู้เคยเสด็จฯ ไปเยือน “ปราสาทพระวิหาร” นั่นเอง

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 18 มิถุนายน 2568