รวม 5 เรื่อง “ที่สุด” พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5 (ตอนที่ 1)

พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรง ชุดไทย 5 เรื่อง “ที่สุด” พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5
พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ภาพจากหนังสือ "ราชพัสตราภรณ์"โดย สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ, 2547)

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชโอรสและพระราชธิดารวมทั้งหมด 77 พระองค์ เมื่อแต่ละพระองค์เจริญพระชันษาขึ้นก็ได้ทรงมีส่วนช่วยแบ่งเบาพระราชภารกิจในสมเด็จพระบรมชนกนาถ และหากพิจารณาพระประวัติของหลายๆ พระองค์แล้ว นับว่ามีความน่าสนใจอย่างยิ่ง จึงขอรวบรวม 5 เรื่อง “ที่สุด” พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5 มาไว้ดังนี้

5 เรื่อง “ที่สุด” พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5

พระราชธิดาพระองค์แรก – พระองค์เจ้าผ่องประไพ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าผ่องประไพ หรือ “พระองค์เจ้าผ่อง” เป็นพระราชธิดาพระองค์แรกในรัชกาลที่ 5 ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2410 ประสูติก่อนรัชกาลที่ 5 เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เมื่อแรกประสูติพระองค์เจ้าผ่องจึงทรงมีพระอิสริยศักดิ์เป็นหม่อมเจ้า

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าผ่องประไพ พระราชโอรสพระราชธิดา รัชกาลที่ 5 ประสูติ พ.ศ. ใด พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าผ่องประไพ

เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข เดิมเป็นพระพี่เลี้ยงในสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ เล่ากันว่า เมื่อท่านตั้งครรภ์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชบิดาในเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ไม่ทรงทราบ แต่เมื่อทรงทราบแล้วก็โปรดฯ พระราชทานพระราชทรัพย์ทำขวัญเท่ากันกับพระเจ้าลูกเธอ

พระราชโอรสพระองค์แรกสุด – พระองค์เจ้าอิศรวงศ์วรราชกุมาร

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอิศรวงศ์วรราชกุมาร ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาแสง เมื่อวันที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2413 โดยเจ้าจอมมารดาแสงเป็นธิดาพระยาไชยวิชิต (ช่วง กัลยาณมิตร) และเป็นหลานเจ้าพระยานิกรบดินทร์มหินทรมหากัลยาณมิตร (โต) ผู้สร้างวัดกัลยาณมิตร

พระองค์เจ้าอิศรวงศ์วรราชกุมาร ทรงเป็น “ลูก” พระองค์แรกของรัชกาลที่ 5 ที่ประสูติในเศวตฉัตร คือเมื่อทรงขึ้นครองราชย์แล้ว

อ่านเพิ่มเติม : พระองค์เจ้าอิศรวงศ์วรราชกุมาร “ลูกชาย” องค์แรกในรัชกาลที่ 5 ผู้ทรงมีพระชันษาสั้น

พระราชธิดาระดับ “เจ้าฟ้าชั้นเอก” พระองค์แรก – เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์ กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าสุทธาทิพยรัตน์ กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร ประสูติแต่สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี เมื่อวันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2420 ซึ่งทรงเป็นพระภรรยาเจ้าชั้นลูกหลวง (พระราชธิดาในพระมหากษัตริย์รัชกาลก่อนๆ)

พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5 กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร
กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร

ดังนั้น กรมหลวงศรีรัตนโกสินทรจึงทรงเป็น “เจ้าฟ้าชั้นเอก” และทรงเป็นเจ้าฟ้าชั้นเอกพระองค์แรกในรัชกาลที่ 5 ชาววังขานพระนามพระองค์ว่า “ทูลกระหม่อมหญิง”

กรมหลวงศรีรัตนโกสินทรทรงมีพระสิริโฉมงดงามยิ่ง รัชกาลที่ 5 ถึงกับทรงออกพระโอษฐ์ว่า “ลูกพ่องามเหมือนเทวดา”

อ่านเพิ่มเติม : ตำนานใน “กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร” พระราชธิดาที่ร.5 ออกพระโอษฐ์ “งามเหมือนเทวดา”

ฝาแฝดคู่แรกและคู่เดียว – พระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลย และ พระองค์เจ้าประไพพรรณพิลาส

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลย และ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประไพพรรณพิลาส ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาพร้อม เมื่อวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2428

อย่างไรก็ตาม เมื่อเวลาผ่านไปได้เพียงปีกว่า พระองค์เจ้าประไพพรรณพิลาสทรงประชวรหนัก กระทั่งสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2429 จึงเหลือเพียงพระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลยพระองค์เดียว

ภาพถ่าย พระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลย กับ พระองค์เจ้าประไพพรรณพิลา พระราชธิดา ฝาแฝด พี่สาว พระองค์เจ้าวาปีบุษบากร ลูกบุญธรรมสมเด็จพระพันวัสสา พระราชโอรสพระราชธิดา รัชกาลที่ 5 ประสูติ พ.ศ. ใด พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5
พระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลย กับ พระองค์เจ้าประไพพรรณพิลาส พระราชธิดาแฝดในรัชกาลที่ 5

หลังเจ้าจอมมารดาพร้อมถึงแก่อนิจกรรม รัชกาลที่ 5 ทรงโปรดให้พระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลยเป็นพระราชธิดาบุญธรรมในสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า

“ลูก” ที่พระชันษายืนยาวสุด – พระองค์เจ้าวาปีบุษบากร

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวาปีบุษบากร ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาพร้อม เมื่อวันที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2434 ทรงเป็นพระกนิษฐาในพระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลยและพระองค์เจ้าประไพพรรณพิลาส

เมื่อพระองค์ทรงมีชันษา 7 ปี เจ้าจอมมารดาพร้อมถึงแก่อนิจกรรม รัชกาลที่ 5 จึงพระราชทานพระราชธิดา 2 พระองค์ คือ พระองค์เจ้าประภาพรรณพิไลย และเสด็จพระองค์วาปีฯ ให้อยู่ในพระราชินูปถัมภ์ สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า

พระองค์เจ้าวาปีบุษบากรสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม พ.ศ. 2525 พระชันษา 91 ปี ทรงเป็น “ลูก” ในรัชกาลที่ 5 ที่ทรงมีพระชันษายืนยาวที่สุด

ทั้งหมดคือ 5 เรื่อง “ที่สุด” พระราชโอรสพระราชธิดาในรัชกาลที่ 5 ตอนที่ 1 ติดตามตอนต่อไปได้เร็วๆ นี้

อ่านเพิ่มเติม : 

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 13 ตุลาคม 2567