ตามรอย “ถนนวชิรุณหิศ” ปัจจุบันคือถนนอะไร?

ถนนวชิรุณหิศ
วังกลางทุ่ง หรือวังวินด์เซอร์ ที่รัชกาลที่ 5 พระราชทานให้สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร (ภาพจาก หอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

“ถนนวชิรุณหิศ” เป็นชื่อถนนสายหนึ่งในรัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระนาม “วชิรุณหิศ” เพื่อเป็นที่ระลึกถึง สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร

เมื่อครั้ง สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร มีพระชันษา 3 ปี รัชกาลที่ 5 ทรงซื้อที่ดินทางทิศตะวันออกของพระนคร สำหรับสร้างวังพระราชทานแด่สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอฯ แต่ยังมิทันที่พระองค์จะเสด็จไปประทับ ณ วังใหม่ ก็สวรรคตด้วยพระโรคไข้รากสาดน้อย ในวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2437

แม้เหตุการณ์จะผ่านไปหลายปี หากรัชกาลที่ 5 ยังทรงระลึกถึงพระราชโอรสที่จากไป

พ.ศ. 2442 รัชกาลที่ 5 มีพระราชดำริให้ตัดถนนใหม่บริเวณปทุมวันเพิ่ม ซึ่งในพระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระยาเทเวศรวงษ์วิวัฒน์ วันที่ 8 สิงหาคม ร.ศ. 118 (พ.ศ. 2442) มีรับสั่งว่า

“…อยากจะขอเติมขึ้นใหม่อีกสายหนึ่ง คือระยะตั้งแต่ถนนกรุงเกษม ออกไปจนถึงถนนนิวแมน [ปัจจุบันคือถนนอังรีดูนังต์] ตามถนนประทุมวัน [ปัจจุบันคือ ถนนพระรามที่ 1] ไม่มีถนนขวางเลยเกือบ 100 เส้น… 

ควรจะตัดถนนขวางอิกสายหนึ่ง จากถนนวัวลำพอง [ถนนพระราม 4] ผ่านข้างวังกลางทุ่ง [หรือวังวินด์เซอร์ ปัจจุบันคือ สนามกีฬาแห่งชาติ] แล้วผ่านถนนประทุมวันไปตกคลองบางกปิ [คลองแสนแสบ] แล้วข้ามคลองบางกปิไปบรรจบถนนประแจจีน [ถนนเพชรบุรี]ผู้ซึ่งอยู่ตามแถบข้างล่าง คือ ถนนสุรวงษ เปนต้น จะไปสวนดุสิตใกล้กว่าที่จะอ้อมเข้ามาทางในเมือง…” 

ทั้งมีรับสั่งพระราชทานนามถนนว่า “…ถนนสายนี้จะให้ชื่อว่า วชิรุณหิศ เพราะผ่านไปใน ที่ซึ่งตั้งใจจะให้เปนที่บ้านของเขา [สมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร]…”

เมื่อพิจารณาเส้นทาง “ถนนวชิรุณหิศ” ตามรับสั่งข้างต้น เส้นทางของถนนที่เชื่อมบรรจบกับถนนสายต่างๆ ตามแผนที่กรุงเทพฯ สันนิษฐานได้ว่าถนนวชิรุณหิศ ปัจจุบันคือ “ถนนพญาไท”  แม้ขณะนี้ยังไม่พบหลักฐานว่าต่อมาได้มีการตัดถนนวชิรุณหิศจริงหรือไม่ 

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


หมายเหตุ : บทความนี้เขียนเก็บความจาก ปริญญา ตรีน้อยใส, รัชดา โชติพานิช. “ถนนวชิรุณหิศ” ใน, ศิลปวัฒนธรรม ฉบับเมษายน 2552.


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 17 พฤษภาคม 2567