| ผู้เขียน | ธงชัย อัชฌายกชาติ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
“ไวกิ้ง” นักรบแห่งท้องทะเล ถูกรู้จักในฐานะนักรบชาวนอร์สที่บ้าคลั่ง รู้หรือไม่? ไวกิ้ง อาจไม่ได้มีเพียงนักรบชาย แต่มีนักรบผู้หญิงด้วยเช่นกัน
แน่นอนว่าสังคมไวกิ้งเป็นสังคมชายเป็นใหญ่ อย่างไรก็ตาม ผู้หญิงในสแกนดิเนเวียสามารถถือครองทรัพย์สิน ทั้งยังมีสิทธิ์มีเสียงในการแต่งงานของตนเอง การขอหย่า และการเรียกร้องสินสมรสหลังหย่าร้างกันได้อีกด้วย
แล้วในฐานะนักรบล่ะ?
ชาร์ล็อต เฮเดนเทียร์นา-จอนสัน ศาสตราจารย์ภาควิชาโบราณคดีของมหาวิทยาลัยอุบซาล่า (Uppsala University) ในสวีเดน ได้เขียนงานวิจัยในปี 2017 เกี่ยวกับการที่มีนักวิจัยค้นพบผ่านการใช้ DNA ว่า หลุมศพไวกิ้งคนหนึ่งที่คาดว่าจะเป็นนักรบ แท้จริงแล้วเป็นเพศหญิง
หลุมฝังศพของนักรบหญิงยุคศตวรรษที่ 10 นี้พบในเกาะบยอร์กเออร์ (Björkö) ประเทศสวีเดน ในแถบที่เรียกว่า “เบอร์ก้า” (Birka) ซึ่งเป็นบริเวณที่ไวกิ้งเคยตั้งถิ่นฐาน ภายในมีอาวุธคุณภาพสูง ม้าสองตัว และบอร์ดเกมที่มีลักษณะคล้ายหมากรุก รวมไปถึงหมวกที่ติดพู่ห้อยกับชุดเครื่องแบบ ที่ทำให้สามารถสันนิษฐานได้ว่าเป็นผู้บัญชาการทหารม้า
นอกจากนี้ ที่ตั้งหลุมฝังศพก็มีหินหลักขนาดใหญ่ ซึ่งสามารถมองเห็นได้ ทั้งจากทางฝั่งทะเล หรือมองจากบริเวณเมือง จึงประเมินได้ว่านักรบหญิงผู้นี้ต้องเป็นชนชั้นสูงในสังคม
เมื่อแรกค้นพบหลุมฝังศพนี้ในช่วงทศวรรษที่ 1870 เชื่อว่าเป็นหลุมฝังศพของนักรบชาย เนื่องจากมีอาวุธ และม้าอยู่ ซึ่งเป็นสิ่งที่มักถูกเชื่อมโยงเข้ากับความเป็นชาย แต่จริง ๆ แล้วการมีอาวุธหรือม้าอยู่ในหลุมศพไม่ได้บ่งชี้ว่าเป็นผู้ชายแต่อย่างใด ข้อมูลใหม่ที่ได้จากวิธีการทางวิทยาศาสตร์ช่วยพิสูจน์ความสงสัยนั้นได้ ในขณะเดียวกัน บางบันทึกโบราณให้ข้อมูลที่ทำให้คาดคะเนได้ว่า ชาวไวกิ้งผู้หญิงไม่ได้เป็นแค่ “ผู้ดูแลบ้าน”
ในศตวรรษที่ 19 ลูกสาวของหัวหน้าเผ่าในเกาะที่อยู่ทางเหนือของสก็อตแลนด์ นามว่า อาร์ด ผู้ลึกซึ้ง (Aud the Deep-minded) ได้แต่งงานกับราชาไวกิ้งที่อยู่ในดับลิน (Dublin) เมื่อสามีและลูกชายเสียชีวิต เธอก็จัดแจงออกเดินเรือไปตั้งถิ่นฐานกับหลาน ๆ ของเธอที่ไอซ์แลนด์ จนกลายเป็นผู้ตั้งถิ่นฐานไวกิ้งกลุ่มแรก ๆ ไปโดยปริยาย
บันทึกทางประวัติศาสตร์บางแห่งมีการกล่าวถึงผู้หญิงในการรบ เช่น โยฮันเนส สกายลิตซ์ นักประวัติศาสตร์ยุคไบแซนไทน์ บันทึกไว้ว่า มีผู้หญิงไวกิ้งเข้าร่วมสงครามกับชาวบัลแกเรียใน ค.ศ. 971
และ แซกโซ แกรมมาติคัส นักประวัติศาสตร์ชาวแดนนิช ในศตวรรษที่ 12 กล่าวถึงกลุ่มนักรบหญิง เรียกว่า “Shieldmaidens” ที่แต่งกายเช่นเดียวกับผู้ชาย ฝึกวิชาดาบและวิชาการสงคราม ในงานเขียน เกสตา ดานอรัม (Gesta Danorum) ของเขาได้พูดถึง ลาเกอร์ทา (Lagertha) หนึ่งใน Shieldmaiden ที่ต่อสู้เคียงบ่าเคียงไหล่กับรักนาร์ (Ragnar) นักรบไวกิ้งชื่อดัง จนทำให้รักนาร์ปลาบปลื้ม หลงใหลในความกล้าหาญและแข็งแกร่งถึงขั้นพยายามขอเธอแต่งงาน
แน่นอนว่างานเขียนของแซกโซดูเป็นงานวรรณกรรมกึ่ง ๆ นวนิยายที่ได้แรงบันดาลใจจากเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์มากกว่าเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์จริง ๆ อย่างไรก็ดี ด้วยสถานะและสิทธิที่ผู้หญิงชาว ไวกิ้งส่วนใหญ่มี ทำให้มีความเป็นไปได้ที่ในบางกรณีผู้หญิงจะจับอาวุธขึ้นมาต่อสู้เมื่อจำเป็น
นอกจากนี้ การที่ตำนานนอร์สมีตัวตนของเหล่าวัลคีรี ซึ่งเป็นผู้หญิงนักรบที่มีความแข็งแกร่ง ก็ประเมินได้ว่า การที่ “ผู้หญิง” จะเป็นนักรบนั้นไม่ใช่เรื่องที่เป็นไปไม่ได้เลยเสียทีเดียว
อ่านเพิ่มเติม :
- นักวิจัยชี้ “หนุ่มไวกิ้ง” อาละวาดทั่วยุโรป เหตุอยากมีเมียแต่หาสาวโสดไม่ได้
- พบหลักฐาน ไวกิ้งมาถึงอเมริกาเหนือก่อนโคลัมบัสเริ่มเดินทาง ไม่ต่ำกว่า 400 ปี
อ้างอิง :
HISTORY. “High-Ranking Viking Warrior Long Assumed to Be Male Was Actually Female”, 5 มีนาคม 2019. https://www.history.com/news/viking-warrior-female-gender-identity.
HISTORY. “What Was Life Like for Women in the Viking Age?”, 5 มีนาคม 2019. https://www.history.com/news/what-was-life-like-for-women-in-the-viking-age.
Nikel, David. “Viking Women: What Women Really Did in the Viking Age”. Life in Norway, 26 เมษายน 2020. https://www.lifeinnorway.net/viking-women/.
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 9 มิถุนายน 2566
