นักโบราณฯ จีนโวยสื่ออังกฤษรายงานไม่ครบถ้วนกรณีอิทธิพลกรีกต่อ “กองทัพตุ๊กตาดินเผา”

แฟ้มภาพกองทัพตุ๊กตาดินเผาในสุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ ในจีน ภาพจาก AFP PHOTO / GEORGES BENDRIHEM

หลังจากสื่ออังกฤษหลายสำนักได้เผยแพร่รายงานอ้างว่า นักโบราณคดีหลายคนออกมาสนับสนุนทฤษฎีที่ว่า กองทัพตุ๊กตาดินเผาแห่งสุสานจิ๋นซีฮ่องเต้อาจได้รับแรงบันดาลใจจากศิลปะกรีก ล่าสุด นักโบราณคดีจีนที่ถูกอ้างถึงในรายงานดังกล่าวได้ออกมาแสดงความไม่เห็นด้วยกับการนำเสนอรายงานดังกล่าวแล้ว

รายงานหลายฉบับทั้ง บีบีซี เทเลกราฟ และเดอะการ์เดียน ต่างอ้างคำพูดของ ดร.ลี เซียวเฉิน (Li Xiuzhen) นักโบราณคดีประจำพิพิธภัณฑ์สุสานจักรพรรดิจิ๋นซี ที่กล่าวว่า “ตอนนี้เรามีหลักฐานว่า ความสัมพันธ์อันใกล้ชิดระหว่างจักรพรรดิองค์แรกกับตะวันตกมีอยู่ก่อนแล้ว ตั้งแต่ยังไม่มีการเปิดเส้นทางสายไหมอย่างเป็นทางการ ซึ่งถือว่าเร็วกว่าที่เคยคาดการณ์กันไว้นานมาก ก่อนเสริมว่า “ตอนนี้เราคิดว่า กองทัพตุ๊กตาดินเผา, นักกายกรรมแล้วก็รูปปั้นสัมฤทธิ์อื่นๆ ที่พบในสุสานแห่งนี้ต่างก็น่าจะได้รับแรงบันดาลใจจากประติมากรรมและศิลปะกรีก”

แต่เมื่อรายงานดังกล่าวถูกเผยแพร่ออกไป ดร.ลี ได้ออกมาแสดงความไม่เห็นด้วย โดยชี้ว่า สื่ออังกฤษอ้างคำพูดของเธอผิดบริบท และความเห็นอื่นๆ ของเธอก็ถูกตัดทอนออกไปมาก

“ฉันคิดว่าทหารตุ๊กตาดินเผาน่าจะได้รับแรงบันดาลใจจากวัฒนธรรมตะวันตก แต่พวกมันก็ถูกสร้างด้วยเอกลักษณ์เฉพาะโดยชาวจีน บีบีซีเอาคำพูดของฉันไปขยายความเกินเหตุในเรื่องแรงบันดาลใจจากตะวันตก โดยไม่ได้ให้ความสำคัญกับใจความหลักของฉันที่ให้สัมภาษณ์ไป” ดร.ลี กล่าวกับสำนักข่าวซินหัว ในรายงานเมื่อวันที่ 18 ตุลาคมที่ผ่านมา

นอกจากนี้เธอยังกล่าวว่า รายงานดังกล่าวจงใจเอาคำสัมภาษณ์ของเธอไปวางไว้ก่อนความเห็นของศ.ลูคัส นิกเกล (Lukas Nickel) ประธานสาขาประวัติศาสตร์ศิลปะเอเชียแห่งมหาวิทยาลัยเวียนนา ซึ่งอาจทำให้คนเข้าใจไปว่า เธอและศาสตราจารย์รายนี้มีความเห็นที่สอดคล้องกัน ทั้งที่ความจริงเธอมิได้เห็นด้วย

ทั้งนี้ในรายงานของสื่ออังกฤษ ศ.นิกเกลกล่าวว่า ผมจินตนาการว่า ช่างปั้นชาวกรีกอาจจะเดินทางมาที่นี่เพื่อฝึกฝนฝีมือให้ช่างชาวพื้นเมือง

ขณะที่ ดร.ลี ให้ความเห็นกับซินหัวว่าฉันเป็นนักโบราณคดี ฉันให้ความสำคัญกับหลักฐาน ฉันไม่เคยเห็นชื่อของชาวกรีกจารึกไว้ที่ด้านหลังของทหารตุ๊กตาดินเผามาก่อน ซึ่งก็เป็นเครื่องยืนยันความคิดของฉันที่ว่า ไม่เคยมีช่างชาวกรีกมาฝึกฝนทักษะให้กับช่างท้องถิ่นแต่อย่างใด”