เกร็ดเรื่อง “เหล้า” น้ำเมากับการเมือง

เหล้า แม่โขง กับ การเมือง

เหล้า อย่าง “แม่โขง” เป็นเหล้าการเมือง!? สุราจากโรงงานบางยี่ขัน ถือกำเนิดขึ้นมาตั้งแต่ พ.ศ. 2484 อันเป็นปีเริ่มต้นสงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งไทยเข้าร่วมด้วย

มีข้อความบางตอนในประวัติศาสตร์ของ “โรงเหล้าบางยี่ขัน” ปทุมธานี พิมพ์เป็นข้อความไว้ในปฏิทินฉบับหนึ่ง กล่าวถึงต้นกำเนิดชื่อเหล้า “แม่โขง” อันเลื่องลือว่า มีเค้าความคิดมาจากเพลงปลุกใจสองเพลงในสมัย จอมพล ป.พิบูลสงคราม ซึ่งในขณะนั้นอยู่ในสถานการณ์ที่ไทยมีกรณีพิพาทกับฝรั่งเศส เรื่องฝั่งขวาแม่น้ำโขง (หรือสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวในปัจจุบัน)

Advertisement

เพลงปลุกใจสมัยนั้นแพร่หลายอยู่ในเมืองไทย และมีอิทธิพลต่อจิตสำนึกของคนไทยเป็นอย่างมาก รวมทั้งเพลงรำวงรักชาติ ซึ่งคนไทยร่วมสมัยยังจำได้ดีว่า “จากหมู่บ้านหนึ่งไปยังอีกหมู่บ้านหนึ่ง เสียงเพลงรำวงดังอยู่ตลอดไม่เคยเงียบ”

เพลงปลุกใจให้รักชาติและเรียกร้องดินแดนครั้งนั้นที่เป็นต้นกำเนิดของชื่อ “แม่โขง” คือ “ข้ามโขงไปสู่แคว้นแดนไทย” และ “สองฝั่งโขงเหมือนฝั่งเดียวกัน” และความรักชาตินั้นก็ปรากฏอยู่ในปฏิทินฉบับเก่าแก่อีกฉบับหนึ่งเช่นกันว่า “การที่สุราแม่โขงขายดีมีกำไร จึงถือเป็นชัยชนะของรัฐบาล เป็นผลประโยชน์ของชาติ ของประชาชนชาวไทย”

ข้อความนี้บ่งบอกได้ถึงความเชื่อมั่นในตนเอง ในการเป็นผู้ผลิต “เหล้า” ที่มียอดขายดีที่สุดในเมืองไทย และเป็นสัญลักษณ์ของความเมามายประจำชาติไปอีกอย่าง

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


หมายเหตุ : คัดลอกส่วนหนึ่งจากบทความ“แกะรอยปฏิทินแม่โขง” เขียนโดย ธรรมศักดิ์ พึ่งตนเพียร ในนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ธันวาคม 2533


เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 26 กรกฎาคม พ.ศ.2561