12 ภารกิจสุดอันตรายเพื่อชดใช้บาปของยอดวีรบุรุษ “เฮอคิวลิส”

เฮอคิวลิสกับไฮดรา ประกอบเรื่อง 12 ภารกิจสุดแสนอันตราย ของ เฮอคิวลิส — เฮอคิวลิสกับไฮดรา (ภาพจาก The MET)

ผู้เขียน	บัณฑิตา คงสิน
เผยแพร่	วันพุธที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2568

ปกรณัมเทพกรีก 12 ภารกิจสุดอันตรายของยอดวีรบุรุษเฮอคิวลิส

หนึ่งในวีรบุรุษในตำนานกรีกที่หลายคนนึกถึง คงเป็นมนุษย์ครึ่งเทพสุดแข็งแกร่งอย่าง เฮอคิวลิส (Hercules) หรือออกเสียงแบบกรีกคือ เฮราเคลส (Heracles) ที่ลุย 12 ภารกิจสุดแสนอันตราย เพื่อปลดปล่อยตนเองจากบาปมหันต์ที่ทำไปโดยไม่ตั้งใจ เรามาดูกันว่า ภารกิจสุดโหดเหล่านั้นมีอะไรบ้าง

เฮอคิวลิสนั่งบัลลังก์ภารกิจ (ภาพโดย GrandPalaisRmn, Franck Raux / Louvre)

ความเป็นมาของภารกิจเสี่ยงตายมีเหตุมาจาก เทพีเฮรา (Hera) ที่เกลียดชังเฮอคิวลิสอย่างมาก เพราะเขาเป็นหลักฐานชั้นดีของการนอกใจจากสามีอย่างซุส (Zeus) กับภรรยาน้อยที่เป็นมนุษย์อย่างนางอัลค์มีนี (Alcmene)

เฮราจึงเป่ามนต์ให้เฮอคิวลิสพลั้งมือสังหารภรรยาและลูกของตัวเอง!!

เมื่อเฮอคิวลิสฟื้นคืนสติก็รู้สึกผิดต่อครอบครัวมาก จึงเดินทางไปยังวิหารเดลฟี (Delphi) พบกับเทพีแห่งคำพยากรณ์ เพื่อหาวิธีชดใช้บาปครั้งนี้ เทพีบอกให้เดินทางไปหากษัตริย์ยูริสทีอุส (Eurystheus) แห่งเมืองไมเซเน พร้อมทั้งบอกว่า ไม่ว่ากษัตริย์จะสั่งสิ่งใด ต้องทำตามทุกอย่าง

เมื่อเฮอคิวลิสเดินทางไปถึง และนำคำทำนายไปทูลต่อกษัตริย์ ยูริสทีอุสก็ได้มอบหมายภารกิจทั้ง 12 อย่างให้ทำ แต่เขาไม่รู้เลยว่า ทุกอย่างล้วนเป็นแผนของเฮรา ที่เป่าหูกษัตริย์ให้สั่งภารกิจสุดแสนอันตราย ซึ่งประกอบไปด้วย…

เฮอคิวลิสกับราชสีห์นีเมีย (ภาพโดย GrandPalaisRmn, Louvre / Philippe Fuzeau)

1. ปราบราชสีห์แห่งนีเมีย ที่เมืองนีเมีย (Nemea) มีราชสีห์ตัวหนึ่งออกอาละวาดทำร้ายผู้คนและสัตว์เลี้ยงมากมาย แต่ไม่มีใครสังหารได้เนื่องจากมันมีหนังที่แข็งแรงมาก เฮอคิวลิสจึงสังหารราชสีห์ด้วยวิธีรัดคอจนขาดใจ แล้วถลกหนังมาคลุมตัว

2. สังหารไฮดรา เขาเดินทางไปกับหลานชายอย่าง ไอโอลอส (Aiolos) เพื่อสังหารไฮดรา แต่ไม่ว่าจะพยายามตัดหัวมันเท่าไร ก็มีหัวใหม่งอกเพิ่มทุกครั้ง จนทั้งสองพบวิธีสังหารมันได้ คือ เฮอคิวลิสตัดหัว ส่วนไอโอลอสจุดไฟเผา เพื่อกันไม่ให้หัวงอกใหม่ได้ เมื่อสังหารไฮดราสำเร็จ เฮอคิวลิสก็นำลูกศรจุ่มเลือดพิษของมันมาใช้เป็นอาวุธ

3. จับกวางในป่าซีไรเนีย กวางตัวนี้มีเขาและกีบเท้าเป็นสีทอง ว่องไว เป็นสัตว์วิเศษของเทพีอาร์เทมีส (Artemis) เฮอคิวลิสจึงไม่สังหารมัน แต่เลือกจับแบบตัวเป็นๆ ซึ่งกินเวลานานถึง 1 ปีกว่าจะจับได้ ระหว่างเดินทางกลับ เฮอคิวลิสพบกับเทพีอาร์เทมีส จึงขออนุญาตเทพีนำกวางทองไปให้กษัตริย์ดู เทพีก็ยินยอมพร้อมบอกให้นำมาคืนเมื่อเสร็จสิ้นภารกิจ

เฮอคิวจับหมูป่าแห่งเขาอีไรแมนทัส (ภาพโดย GrandPalaisRmn, J. L’Hoir – J. Popovitch / Louvre)

4. จับหมูป่าแห่งเขาอีไรแมนทัส กษัตริย์ยูริสทีอุสสั่งให้เฮอคิวลิสไปจับหมูป่าตัวดังกล่าว เพราะหวังว่ามันจะสังหารวีรบุรุษผู้นี้ได้ เฮอคิวลิสเดินทางไปหาโฟลัส (Pholus) เซนทอร์ที่เป็นเพื่อนเพื่อให้ช่วยบอกทางและบอกวิธีการจับหมูป่า เมื่อเดินทางถึงเขาอีไรแมนทัส (Erymanthos) เขาล่อมันให้ตกไปที่หลุมหิมะลึก และจับไปให้ยูริสทีอุส

5. ทำความสะอาดคอกสัตว์ของออเจอัส ภารกิจนี้ดูเหมือนง่าย แต่แท้จริงแล้วคอกปศุสัตว์ของกษัตริย์ออเจอัส (Augeas) มีสัตว์อยู่ภายในถึง 3,000 ตัว อีกทั้งยังไม่ได้ทำความสะอาดมานานถึง 30 ปี! ซึ่งเฮอคิวลิสต้องทำความสะอาดให้เสร็จภายในเวลาเพียง 1 วัน เขาจึงขุดคลองจากแม่น้ำให้ไหลผ่านคอก ทำให้สามารถทำความสะอาดเสร็จได้ทันเวลา

6. สังหารนกกินมนุษย์สติมฟาเลียน นกเหล่านี้ปากเป็นทองแดง ขนเป็นโลหะ ทั้งยังกินมนุษย์เป็นอาหาร ภารกิจนี้เขาได้เทพีแห่งปัญญาอย่าง เทพีอธีนา (Athena) มาช่วย ซึ่งนางมอบกระดิ่งที่มีเสียงดังให้มนุษย์ครึ่งเทพ เมื่อสั่นกระดิ่ง เหล่านกก็ตกใจพากันบินขึ้นฟ้า เมื่อมันกางปีกก็ปรากฏส่วนที่ไม่มีขนเหล็กปกคลุม เฮอคิวลิสจึงยิงลูกศรอาบพิษไฮดราสังหารได้สำเร็จ

7. จับวัวของกษัตริย์ไมนอส วัวตัวนี้ก็คือบิดาของมิโนทอร์ (Minotaur) ปีศาจครึ่งมนุษย์ครึ่งวัวแสนดุร้าย เฮอคิวลิสเล่าเรื่องภารกิจให้ไมนอส (Minos) ได้ทราบ และขอจับกลับไปให้ยูริสทีอุสดู ไมนอสก็อนุญาตให้นำไปได้ วีรบุรุษสุดแกร่งจัดการตรึงเขาทั้งสองข้างของมิโนทอร์ เมื่อหมดแรงแล้วก็พาตัวกลับไป

8. จับม้าของไดโอมีดัส ภารกิจนี้อาจดูง่ายถ้าม้าทุกตัวเป็นเพียงม้าธรรมดา แต่ม้าทั้ง 4 ตัวมีความดุร้ายมาก เพราะมันกินเนื้อมนุษย์เป็นอาหาร! ถึงอย่างนั้น วิธีที่เขาใช้ปราบพวกมันก็แสนง่ายเหมือนปลอกกล้วย เพียงโยนเจ้านายของม้า คือ กษัตริย์ไดโอมีดัส ผู้โหดเหี้ยม (Diomedes) ลงไปให้ม้ากิน ทำให้ความกระหายเลือดหายไป จึงสามารถพาพวกมันกลับไปได้

9. ไปเอาเข็มขัดของฮิปโปไลตา ราชินีแห่งเผ่าอเมซอน ภารกิจนี้เพียงต้องนำเข็มขัดของนางฮิปโปไลตา (Hippolyta) ราชินีแห่งเผ่าอเมซอนที่เป็นเผ่าหญิงล้วนและรังเกียจผู้ชายอย่างมาก มาเป็นของขวัญให้ลูกสาวของยูริสทีอุส โชคยังเข้าข้างเฮอคิวลิส เมื่อราชินีแห่งเผ่ารู้สึกถูกชะตาเขา จึงมอบเข็มขัดให้อย่างง่ายดาย

แต่ถ้าจบแบบนี้ก็จะไม่ใช่หนทางของวีรบุรุษ เพราะเฮราปลอมตัวเป็นหนึ่งในชาวเผ่า แล้วเป่าหูทุกคนว่าเฮอคิวลิสจะลักพาตัวราชินีไป เผ่าอเมซอนจึงเข้าต่อสู้กับเขา จนในที่สุดเขาก็สังหารนางฮิปโปไลตาและนำเข็มขัดไปได้

10. ชิงฝูงวัวของยักษ์เจไรออน ภารกิจนี้มีเป้าหมายในการขโมยฝูงวัวของเจไรออน (Geryon) อสุรกายสามหัวและสามลำตัว เป็นศัตรูที่ยากจะเอาชนะ นอกจากนี้ เจไรออนยังมีสุนัขสองหัวชื่อว่าออร์ธัส (Orthrus) ที่คอยปกป้องฝูงวัวของเขาอีกด้วย เฮอคิวลิสต้องเดินทางไปยังเกาะเอรีธียา (Erytheia) เมื่อถึงเกาะ เขาใช้พละกำลังจัดการกับสุนัขสองหัว หลังจากนั้นจึงต่อสู้กับเจไรออน โดยใช้ลูกธนูที่จุ่มพิษไฮดราสังหารเจไรออน เมื่อจัดการศัตรูแล้วจึงรวบรวมฝูงวัวและเดินทางกลับเมือง

เฮอคิวลิสแบกโลก (ภาพโดย GrandPalaisRmn / Louvre)

11. เก็บผลแอปเปิลทองคำของนางเฮสเพอริดีส ภารกิจที่เขาต้องขโมยแอปเปิลทองคำในสวนของนางไม้เฮสเพอริดีส (Hesperedes) ลูกสาวของแอตลาส (Atlas) ไททันผู้แบกโลก เฮอคิวลิสจึงไปหาแอตลาส และขอให้นำแอปเปิลมาให้ โดยมนุษย์ครึ่งเทพอาสาแบกโลกไว้ชั่วคราว แต่เมื่อแอตลาสได้แอปเปิลมา เขาก็ไม่อยากแบกโลกอีกต่อไปแล้ว เฮอคิวลิสจึงออกอุบายว่าขอขยับเสื้อคลุมสักหน่อย โดยให้แอตลาสมาแบกแทนก่อน แอตลาสหลงกลอุบาย เฮอคิวลิสจึงฉวยแอปเปิลแล้วหนีไปทันที พร้อมมอบแอปเปิลลูกนั้นให้ยูริสทีอุส

12. เอาหมาสามหัวเซเบอรัสมาจากยมโลก และแล้วภารกิจสุดหินอย่างสุดท้ายก็เริ่มขึ้น กษัตริย์ยูริสทีอุสสั่งให้เฮอคิวลิสไปจับ เซเบอรัส (Cerberus) สุนัขสามหัวที่เฝ้าประตูแห่งยมโลกมายังโลกมนุษย์ เมื่อเฮอคิวลิสเดินทางไปยังขุมนรกก็ได้พบกับฮาเดส (Hades) เทพผู้ครองยมโลก จึงได้พูดคุยและขอยืมตัวเซเบอรัสเพื่อทำภารกิจสุดท้าย ฮาเดสตอบตกลง แต่มีข้อแม้ว่าห้ามใช้อาวุธ ต้องใช้เพียงมือเปล่าเท่านั้น แน่นอนว่าเฮอคิวลิสก็ทำให้สุนัขสามหัวสงบลงได้จากพละกำลังอันแข็งแกร่งของเขา เมื่อถึงโลกมนุษย์ กษัตริย์ยูริสทีอุสเกิดเปลี่ยนใจ ไม่รับสุนัขสามหัว จึงให้เฮอคิวลิสนำมันไปคืน

เฮอคิวลิสกับเซเบอรัส (ภาพจาก GrandPalaisRmn / Louvre)

เมื่อทำภารกิจทั้ง 12 ประการเสร็จสิ้น เฮอคิวลิสก็ยังคงทำภารกิจอื่นๆ ต่อไป ทำให้เขากลายเป็นวีรบุรุษผู้ยิ่งใหญ่และโด่งดัง แสดงให้เห็นว่า ไม่ว่าสิ่งนั้นจะลำบากมากเพียงใด เราก็สามารถผ่านไปได้ ไม่เพียงแต่มีแรงกาย แต่ยังรวมถึงแรงใจ และความเฉลียวฉลาดที่คิดเพื่อให้ผ่านแต่ละภารกิจไปได้ เมื่อเฮอคิวลิสเสียชีวิต เขาได้กลายเป็นเทพบนสรวงสวรรค์ ทั้งยังคืนดีกับเทพีเฮรา และได้แต่งงานกับเทพีฮีบี (Hebe) เทพีแห่งความเยาว์วัย อีกด้วย

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่