คำว่า “จริง” ออกเสียงว่า “จิง” ไม่ออกเสียงควบกล้ำ “จร” แล้วทำไมต้องมี “ร.เรือ”

คำว่า จริง

คำว่า จริง ออกเสียงว่า จิง ไม่ออกเสียงควบกล้ำ จร แล้วทำไมต้องมี ร.เรือ

ในภาษาไทยมีคำควบกล้ำแท้และไม่แท้ คำควบกล้ำไม่แท้อย่างคำว่า จริง ที่ออกเสียงว่า จิง ดูจะพอสืบหามีที่มาที่ไปได้ว่า ทำไมคำนี้เป็นคำควบไม่แท้ ไม่ออกเสียงควบกล้ำ จร

ศาสตราภิชาน ล้อม เพ็งแก้ว (4 ธันวาคม 2479 – 29 กรกฎาคม 2567) ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษา วรรณคดี ประวัติศาสตร์ และภูมิปัญญาไทยหลายแขนง เคยอธิบายถึงคำว่า “จริง” ไว้ในนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ฉบับพฤศจิกายน 2528 เอาไว้ดังนี้

Advertisement

 

คำ จริง ที่ต้องมีตัว นั้น เป็นการเขียนตามโบราณ คนแต่ก่อนเขาต้องการเขียนคำ จริง และ จึง ให้แตกต่างกัน จะได้ไม่สับสน หากไม่มี ร ก็แยกกันไม่ได้ 

ที่ว่าอย่างนี้เป็นการนึกเดา แต่เป็นการเดาหลังจากได้คลุกอยู่กับสมุดไทยโบราณมานับสิบปี คนแต่ก่อนเขาไม่ชอบเขียนรูปสระ อึ แต่นิยมเขียน อิ ให้ผู้อ่านอ่านเอาเองว่า คำไหนควรอ่านออกเสียง อึ หรือ อิ

อย่างเช่น เขียนว่า จิง ก็สามารถอ่านเป็น จริง ก็ได้ จึง ก็ได้ เพื่อแก้ปัญหานี้ ต่อมาก็เอา ร ใส่ให้ หมายรู้ว่า ตรงนี้เป็น จริง

เรื่องคำ จิง อ่านเป็น จึง ได้นี้ ผมมีตัวอย่างสมุดไทยอยู่มาก จะถ่ายสำเนายืนยันก็เอิกเกริกไปเปล่า ๆ ขอยกกลอนในเรื่องนิราศสุพรรณของนายมีให้เห็น ดังนี้ (ต้นฉบับเดิมเป็น จิง แต่ต่อมาได้สอบชำระเป็น จริง แต่กระนั้นผู้แต่งก็ใช้คำ ถึง รับฟ้องไว้อย่างชัดเจน)

มาถึงหน้าวัดเพลงวังเวงจิต   นั่งพินิจศาลาที่อาศัย

มีตะพานลูกกรงลงบันได   จึงจำได้แน่จิตไม่ผิดเพี้ยน

แต่ก่อนพระวัดนี้ท่านดีมาก   ชื่อขรัวนาคช่างฉลาดข้างวาดเขียน

มีคนจำแบบอย่างมาวางเรียน   จนช่างเขียนประเดี๋ยวนี้ก็ดีจริง

ทุกวันนี้ฝีมือเขาลือมาก   แต่ฝีปากอับชื่อไม่ลือถึง

ไม่มีใครยอยกเหมือนตกบึง   ต้องนอนขึงคิดอ่านสงสารตัว

ตอบเท่านี้ คงจะพอนะครับ

ศาสตราภิชาน ล้อม เพ็งแก้ว
ศาสตราภิชาน ล้อม เพ็งแก้ว
ศาสตราภิชาน ล้อม เพ็งแก้ว ภาพถ่ายเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2567 (กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม สงวนลิขสิทธิ์ภาพ)

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 5 กันยายน 2567