ต้นรวงผึ้ง ต้นไม้ประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐ เป็นไม้ไทยดอกสีเหลืองงาม ซึ่งเป็นสีประจำวันพระราชสมภพ และออกดอกในเดือนพระราชสมภพ ช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม

“ต้นรวงผึ้ง” คนกรุงเทพฯ เรียกต้นรวงผึ้งว่าน้ำผึ้ง ทางเหนือเรียกสายน้ำผึ้งและดอกน้ำผึ้ง จัดให้อยู่ในวงศ์ Malvaceae ชื่อวิทยาศาสตร์ Schoutenia glomerata King subsp. Peregrina เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก เป็นไม้กลางแจ้ง ชอบดินระบายน้ำดี น้ำไม่ท่วมขัง

ลำต้นแตกกิ่งต่ำ กิ่งค่อนข้างเล็ก เรือนยอดเป็นพุ่มมน ใบเป็นใบเดี่ยวสลับ รูปแผ่นใบสองข้างไม่เท่ากัน ผิวใบด้านบนเป็นสีเขียว ด้านล่างสีน้ำตาลอมนวล

ดอกมีกลิ่นหอมตลอดทั้งวัน บานนาน ๗-๑๐ วัน ช่อดอกดก เกิดตามซอกใบ ช่อสั้น โคนกลีบเลี้ยงเชื่อมติดกัน ปลายแยกออกเป็น ๕ แฉก คล้ายรูปดาว ไม่มีกลีบดอก มีเกสรตัวผู้จำนวนมาก ส่วนที่มองเห็นสีเหลืองเหมือนดอกนั้นเป็นเกสรตัวผู้รวมตัวเป็นกระจุก เมื่อบานเต็มที่ดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลาง ๑.๕  เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม

ผลของต้นรวงผึ้ง เป็นผลแห้ง ทรงกลม มีขน เมื่อแก่ไม่แตก มีขนาด ๐.๕-๑ เซนติเมตร เป็นไม้ขยายพันธุ์ง่าย ทำได้หลายวิธี ตั้งแต่เพาะเมล็ด ตอน และปักชำ การตอนกิ่งและปักชำ หากใช้ฮอร์โมนช่วยจะได้ผลดีมาก

ดร. อำมาตย์ คุณสวัสดิ์ อดีตอาจารย์มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก วิทยาเขตบางพระ พูดถึงจุดเด่นของต้นรวงผึ้งว่า

๑. มีดอกสีเหลืองสดใส ออกดอกพร้อมกันสวยงามอร่ามตา

๒. มีความทนทาน ขึ้นได้ทุกพื้นที่ของประเทศไทย

๓. เจริญเติบโตได้อย่างต่อเนื่อง อายุยาวนาน

๔. ทรงพุ่มสวยงาม การดูแลไม่ยุ่งยาก ไม่สิ้นเปลืองงบประมาณในการจัดการ

อ้างอิงจาก

พานิชย์ ยศปัญญา. “รวงผึ้ง ไม้ไทยดอกเหลืองงาม กลิ่นหอม ไม้ประจำรัชกาลที่ ๑๐” ใน ศิลปวัฒนธรรม ฉบับเดือนกรกฎาคม ๒๕๖๗