ความรู้สึกและอุบายของฟอลคอน เมื่อทหารฝรั่งเศสเข้ามาสยาม จากบันทึกบาทหลวง

ภาพประกอบเนื้อหา - ภาพวาด ฟอลคอน หรือพระยาวิไชยเยนทร์ขุนนางชาวกรีกที่มีอำนาจมากที่สุดคนหนึ่งในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ฯ

บาทหลวงอาเดรียง โลเนย์ (Adrien Louney) ได้บันทึกเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้ว่า นับแต่สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงเห็นกองทหารฝรั่งเศสเข้ามาในสยามก็ทรงเข้าพระทัยในความจริงทันที ซึ่งทำให้พระองค์ทั้งฉงนพระทัยและหวาดกลัว บรรดาข้าราชสำนักก็พากันกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า เป็นการมอบประเทศให้ชาวตะวันตกอย่างแท้จริง

สมเด็จพระนารายณ์ ตามจินตนาการของจิตรกรชาวฝรั่งเศส

ในส่วนชาวฮอลันดาก็พากันยุยงส่งเสริมว่า หากเกิดอะไรขึ้นแล้ว ฮอลันดาไม่เสียอะไรเลยมีแต่จะได้ ผู้สูญเสียก็มีแต่ชาวสยามเท่านั้น

บาทหลวงโลเนย์ยังบันทึกความรู้สึกของฟอลคอนขณะนั้นไว้ว่า

“…ฟอลคอนซึ่งยังมีอำนาจปกครองประเทศอยู่ ก็รู้สึกอึดอัดใจที่ต้องคอยเอาใจจอมเผด็จการ และต่อสู้กับความอิจฉาที่รุนแรงอย่างลับๆ ของเหล่าขุนนาง นอกจากนี้รอบๆ ตัวของเขาก็มีชาวต่างชาติที่ต้องเอาใจและคอยห้ามปรามในเวลาเดียวกัน ดังนั้น ฟอลคอนจึงต้องใช้กลวิธีสำหรับศาสนาที่เป็นอริกัน ผลประโยชน์ขัดกัน และมีความอาฆาตกันไม่เลิกรา อย่างไรก็ตามเขาจะประสบความสำเร็จในการคงไว้ซึ้งอำนาจชั่วคราวและโชคชะตาที่ซวนเซได้ก็ต่อเมื่อใช้กลวิธีที่แคล่วคล่องและชั่วร้าย…”

จากบันทึกของบาทหลวงโลเนย์ ทำให้รู้ถึงภาวะที่ลำบากของฟอลคอนในการที่จะดำเนินการดึงกำลังทหารฝรั่งเศสมาใช้ประโยชน์ส่วนตัวดังที่เขาต้องการ

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย และปรามินทร์ เครือทอง. การเมืองในประวัติศาสตร์ “ขนมหวาน” ของ ท้าวทองกีบม้า “มาดามฟอลคอน” “ขนมไทย” หรือ “ขนมเทศ”. กรุงเทพฯ : มติชน 2546.


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 4 เมษายน 2561