เมื่อเจ้านายน้อย “หม่อมเจ้าจงจิตรถนอม ดิศกุล” พร่ำบ่นถึงการเกล้าจุก

การไว้ผมจุกตามประเพณีของเจ้านายน้อยสมัยก่อน (ภาพเจ้านายสกุล "ดิศกุล" จาก "หนังสือวิวัฒนาการการแต่งกายสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ กรมศิลปากร")

หม่อมเจ้าจงจิตรถนอม ดิศกุล เล่าถึงความยุ่งยากของการเกล้าจุกไว้ว่า

“—ขณะนั้นข้าพเจ้าไว้ผมจุก พี่เลี้ยงต้องมีงานเพิ่มขึ้นคือต้องหมั่นเกล้าจุก กันไร และโกนผมเป็นประจำอยู่เสมอ ทุกครั้งที่มีการเสริมสวย ข้าพเจ้ารู้สึกเหมือนถูกทำโทษ แทนที่จะชอบ เพราะต้องนั่งนิ่งๆ ให้พี่เลี้ยงหนีบศรีษะไว้กับหว่างเข่าทั้งสอง มือก็รวบจุกดึงรูดด้วยขี้ผึ้ง น้ำมันปั้นกลมแข็ง ให้แนบสนิทกับช้อง เพราะข้าพเจ้ามีผมบางต้องใช้ช้องช่วย เมื่อเกล้าเสร็จแล้วก็จะปักปิ่น—“


คัดข้อความจาก : หอมติดกระดาน. ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย. มติชน, 2553