รายการ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว ตอน “พระแท่น แลนด์มาร์กแม่กลอง 2,000 ปีมาแล้ว พระแท่นดงรัง จ. กาญจนบุรี” วันอังคารที่ 28 พฤษภาคม 2562 เวลา 14.00 น.

พระแท่นดงรัง

บริเวณที่ถูกสมมุติว่าพระพุทธเจ้าทรงประชวรแล้วบรรทมปรินิพพานบนพระแท่นในดงรัง

เนินเขา 2 พันไร่

พื้นที่พระแท่นดงรัง อ. ท่ามะกา จ. กาญจนบุรี เป็นเนินเขาเตี้ยๆ และป่าไม้เบญจพรรณ เนื้อที่ประมาณ 2,390 ไร่ เป็นเขตวัดพระแท่นดงรัง ประมาณ 100 ไร่ นอกนั้นเป็น “เขตป่าสงวนแห่งชาติ พระแท่นดงรัง”

พระแท่น

แท่นหินรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ลาดเอียง เหนือ-ใต้ ยาว แนวเหนือ-ใต้ 5.40 เมตร กว้าง เหนือ 2.20 เมตร ใต้ 2.00 เมตร สูง เหนือ 1.30 ซม. ใต้ 0.60 ซม.

เขาถวายพระเพลิง

สมมุติว่าเป็นสถานที่ถวายพระเพลิงพระศพพระพุทธองค์ ยอดเขาสูง 55 เมตร

ดงรัง

ต้นไม้รังขึ้นเป็นดงเรียกดงรัง ไม้รัง, ต้นรัง เชื่อว่าตรงกับต้นสาละในอินเดีย ตามพุทธประวัติว่าพระพุทธเจ้าปรินิพพานใต้ต้นสาละ เมืองกุสินารา (กุสินาราย)

กุสินาราย

เชื่อกันว่าบริเวณพระแท่นเป็นแดนเมืองเก่า ชื่อ กุสินาราย (ลิลิตฯ ของศักดิพลเสพ) หรือ โกสินราย (นิราศฯ เสมียนมี) น่าจะกลายจาก กุสินารา เมืองที่พุทธองค์ปรินิพพาน

พระเจ้าแผ่นดินเสด็จพระแท่น

1. พระปิ่นเกล้า พ.ศ. 2402
2. รัชกาลที่ 4 พ.ศ. 2408 โปรดให้กรมการเมืองราชบุรี บูรณะวิหาร, อุโบสถ, สร้างเจดีย์หลังวิหารพระแท่น
3. รัชกาลที่ 5 เสด็จ 2 ครั้ง  ครั้งแรก เสด็จกับ ร.4 พ.ศ. 2408 ครั้งหลัง เสด็จประพาสไทรโยค แวะประทับแรม 2 คืน พ.ศ. 2431
4. รัชกาลที่ 6 พ.ศ. 2464 (หลังเสร็จซ้อมรบเสือป่า ที่บ้านโป่ง ราชบุรี)

รัชกาลที่ 9 เสด็จ 2 ครั้ง

ครั้งแรก 30 พฤษภาคม 2512 ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวันวิสาขบูชา ครั้งสอง 19 กุมภาพันธ์ 2515 ทรงยกช่อฟ้าพระอุโบสถ และทรงเททองหล่อพระประธานในพระอุโบสถ

รัชกาลที่ 10 เสด็จ 3 ครั้ง

เมื่อทรงดำรงพระอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ครั้งแรก พ.ศ. 2518 ครั้งสอง พ.ศ. 2522 ครั้งสาม พ.ศ. 2529

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้าฯ เมื่อครั้งดำรงพระอิสริยยศ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทรงนมัสการพระแท่นดงรัง เมื่อ 20 สิงหาคม 2515

---

คัดความจาก: สุจิตต์ วงษ์เทศ. พระแท่น แลนด์มาร์กแม่กลอง 2,000 ปีมาแล้ว พระแท่นดงรัง จ. กาญจนบุรี เอกสารประกอบรายการทอดน่องท่องเที่ยว | พฤษภาคม 2562