พบภาพเขียนตำนานกรีกอีโรติกในซากเมืองปอมเปอี เชื่อเป็นของตกแต่งบ้านคนรวย

ภาพประกอบข่าว - แหล่งโบราณคดีปอมเปอี ในประเทศอิตาลี ภาพถ่ายเมื่อ ก.พ. 2017 (ภาพโดย ELIANO IMPERATO / AFP)

ทีมนักโบราณคดีที่ปอมเปอี ประเทศอิตาลี พบภาพเขียนอีโรติกบนผนังเป็นรูป “ลีดาและหงส์” เหตุการณ์ในตำนานเทพนิยายกรีก คาดว่าน่าจะเป็นภาพสำหรับประดับตกแต่งในบ้านของผู้มีฐานะที่มีแนวโน้มอยู่ใกล้กับศูนย์กลางของเมืองโบราณ (คลิกชมภาพที่นี่)

ทีมนักโบราณคดีพบภาพในพื้นที่ซึ่งเชื่อว่าเป็นห้องนอนภายในจุดที่คาดว่าเป็นพื้นที่ชุมชนใกล้กับทางเข้าถนนหลักเส้นหนึ่งในปอมเปอี โดยพื้นที่นี้เรียกว่า “Via del Vesuvio” เป็นส่วนหนึ่งของบริเวณแหล่งโบราณคดีที่เรียกว่า “เรจิโอ 5” (Regio V) ทีมนักโบราณคดีต้องพยายามกระเทาะหินอัคนีที่เกาะบนภาพอย่างระมัดระวัง และยังไม่สามารถเคลื่อนย้ายภาพออกไปได้จนกว่าจะจัดพื้นที่สำหรับเก็บรักษาที่มีความปลอดภัย

ภาพเขียนอีโรติกที่พบนี้เป็นภาพ “ลีดา” (Leda) สาวรูปงามในเทพนิยายกรีก เป็นพระมเหสีของกษัตริย์ “ทินดาริอุส” (Tyndareus) ตามตำนานกรีกเล่าว่าเธอมี “ความสัมพันธ์” กับหงส์ (เทพซูสแปลงกายมา) ขณะที่เธอตั้งครรภ์กับกษัตริย์ ทำให้เกิดไข่ 2 ฟอง ไข่ของกษัตริย์ทินดาริอุส ปรากฏออกมาเป็นแคสเตอร์ และไคลเทมเนสตา (Clytemnestra) ขณะที่ฟองของซูส ออกมาเป็นพอลลักซ์ (แฝดข้ามฟองกับแคสเตอร์ ) และเฮเลน (ซึ่งภายหลังเป็นเฮเลน แห่งทรอย)

เหตุการณ์ความสัมพันธ์ของหงส์กับลีดา มักถูกศิลปินในยุคเรเนสซอง (Renaissance) หยิบมาวาดเล่าเรื่องราวในศตวรรษที่ 16 ถือได้ว่าเป็นตำนานที่สร้างแรงบันดาลใจให้ศิลปินชื่อก้องโลกหลายราย อาทิ ลีโอนาร์โด ดา วินชี, ไมเคิล แองเจโล และอีกมากมาย ภาพเขียนลีดากับหงส์ที่เป็นต้นฉบับของศิลปินอย่างดาวินชี และไมเคิลแองเจโล สูญหายไป คงเหลือแค่ฉบับคัดลอกมาจัดแสดงในแกลลอรี

ปอมเปอีที่เคยรุ่งเรืองในอดีตถูกกลบฝังในขี้เถ้าและลาวาหลังภูเขาไฟวีซูเวียส (Vesuvius) ปะทุขึ้นในค.ศ. 79 ที่ผ่านมา นักโบราณคดีค้นพบสิ่งใหม่ในโซน “เรจิโอ 5” อย่างต่อเนื่อง อาทิ ลายมือที่เขียนด้วยถ่านบนกำแพง

ก่อนหน้าการค้นพบครั้งนี้ ทีมนักโบราณคดีพบภาพเขียนผนังเป็นพริอาพุส (Priapus) เทพแห่งความสมบูรณ์เป็นภาพเขียนเชิงอีโรติกใกล้กับภาพเขียนของลีดา เมื่อต้นปี แต่ภาพนั้นอยู่ในสภาพไม่สมบูรณ์

มาสซิโม โอซานนา ผู้อำนวยการแหล่งโบราณคดีแห่งปอมเปอี ระบุว่า แม้ภาพเขียน “ลีดากับหงส์” ถือเป็นภาพเขียนทั่วไปที่มักใช้ประดับตกแต่งบ้าน แต่ภาพล่าสุดที่ค้นพบถือว่าพิเศษกว่าเนื่องมาจากสายตาของลีดา ในภาพจ้องมองมาที่ผู้ที่มองภาพเขียนขณะเข้าห้องนอน ทำให้สามารถตั้งสมมติฐานเบื้องต้นว่าเจ้าของห้องที่มีภาพเขียนนี้เป็นพ่อค้าผู้มั่งคั่งซึ่งต้องการแสดงออกถึงความรุ่มรวยและก้าวหน้าทางวัฒนธรรมด้วยการประดับภาพเขียนบนผนังที่ได้แรงบันดาลใจจากเทพนิยาย


อ้างอิง:

Pompeii dig reveals erotic Leda and Swan fresco. BBC. 19 Nov 2018. <https://www.bbc.com/news/world-europe-46265708>

Take me to your Leda: sensual Pompeii bedroom art uncovered. The Guardian. 19 Nov 2018. <https://www.theguardian.com/world/2018/nov/19/take-me-to-your-leda-sensual-pompeii-bedroom-art-uncovered>