เล่าปี่ ล้มอุบาย “งานเลี้ยงหงเหมิน” เพราะหวังรับทั้งเงินทั้งกล่อง

หลิวปัง (เล่าปัง) ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ฮั่น

“งานเลี้ยงหงเหมิน” เป็นกลอุบายที่ในยุคไซ่ฮั่น เมื่อฟ่างเจินที่ปรึกษาของเซี่ยงหยี่ (หรือ ฌ้อปาอ๋อง) วางแผนให้เชิญหลิวปัง (เล่าปัง) มาร่วมงานเลี้ยงเพื่อลอบสังหาร ที่เมืองหงเหมิน (ปัจจุบันคือหมู่บ้านหงเหมิน ตำบลซินเฟิง อำเภอหลินถง เมืองซีอาน มณฑลส่านซี) แม้สุดท้ายเซี่ยงหยี่เกิดเปลี่ยนใจ หลิวปังเลยรอดไปได้ แต่เหตุการณ์ครั้งนั้นเป็นที่จดจำ และต่อมาผู้คนได้เรียกงานเลี้ยงที่แฝงเจตนาไม่ดีว่า “งานเลี้ยงหงเหมิน” ซึ่งใช้กันมาจนถึงทุกวันนี้

สมัยสามก๊ก บังทองเคยยืมกลอุบาย “งานเลี้ยงหงเหมิน” มาใช้

ใน “งานเลี้ยงด่านโปยสุยก๋วน” บังทองที่ปรึกษาของเล่าปี่ วางแผนจัดงานเชิญเล่าเจี้ยง เจ้าเมืองเอ็กจิ๋ว (มณฑลเสฉวนในปัจจุบัน) และเป็นญาติร่วมแซ่ของเล่าปี่มางานเลี้ยงสังหาร ซ่อนนักฆ่าไว้กว่าร้อยคน แต่แผนการดังกล่าวก็ไม่สำเร็จเช่นเดียวกับ “งานเลี้ยงหงเหมิน” เพราะเล่าปี่เข้ามาขัดจังหวะจนแผนการลอบสังหารเล่าเจี้ยงที่วางไว้ล้มเหลว

แต่โปรดอย่าได้เข้าผิดว่า เล่าปี่ทำไปด้วยคุณธรรมน้ำมิตรเด็ดขาด หากเป็นเพราะเขาคิดลึกซึ้งและแยบยลกว่าบังทองชั้นหนึ่ง

เรื่องนี้คงต้องย้อนกลับไปดูทัศนะทางการเมืองของเล่าปี่ที่วิเคราะห์สถานการณ์ไว้ว่า ศัตรูของเขาคือโจโฉ โจโฉเป็นคนโหดเหี้ยม, กะล่อน ฯลฯ การทำสิ่งตรงข้ามกับโจโฉ สร้างเกียรติภูมิต่อหน้าผู้คน เริ่มต้นจากช่วงชิงจิตใจผู้คน อดทนคอยโอกาส แสวงหาข้ออ้าง รอดำเนินการอย่างมีเหตุผล หลังจากนั้นจึงปฏิบัติการลงมือ ก็จะสำเร็จการใหญ่

หลังงานเลี้ยงด่านโปยสุยก๋วน เล่าปี่ยังรับคำขอของเล่าเจี้ยงที่ให้ไปช่วยรบกับเตียวฬ่อ ซึ่งการศึกครั้งนี้ต่อมาเป็นข้ออ้างที่เล่าปี่ใช้หาความชอบธรรมให้ตัวเอง หลังเสร็จศึก เล่าปี่มาลากลับเก๋งจิ๋ว จึงได้ขอยืมเสบียงและทหารกับเล่าเจี้ยง

เล่าเจี้ยงมอบทหารชราและอ่อนแอจำนวนหนึ่ง และเสบียงเพียงน้อยนิดให้ไป นี่คือเวลาที่เล่าปี่รอคอย

เล่าปี่โกรธเกรียว ตบโต๊ะตวาด “ข้าพเจ้าต่อต้านข้าศึกให้กับท่าน เหนื่อยทั้งกายและทั้งใจ แต่ท่านกลับตระหนี่ถี่เหนียว จะให้บรรดาทหารทั้งหลายรับใช้ได้อย่างไรกัน” แม้เล่าปี่แสดงท่าที่ไม่ไว้หน้าเล่าเจี้ยง แต่ก็เป็นไปอย่างสมเหตุสมผล เปลี่ยนสถานะเป็นฝ่ายกระทำทางการเมืองอย่างถูกทำนองคลองธรรม

สุดท้ายเล่าปี่ก็ได้เมืองเอ็กจิ๋วของเล่าเจี้ยงมาครอง และก่อตั้งจ๊กก๊กสำเร็จ

ชายรูปใหญ่สมบูรณ์ สูงประมาณห้าศอกเศษ หูยานถึงบ่า มือยาวถึงเข่า หน้าขาวดังสีหยก ฝีปากแดงดังชาดแต้ม จักษุชำเลืองไปเห็นหู ที่ชื่อเล่าปี่ ผู้นี้น่ากลัวกว่า “งานเลี้ยงหงเหมิน”

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


ข้อมูลจาก :

หลี่เฉวียน เขียน, เขมณัฏฐ์ ทรัพย์เกษมชัย แปล. ประวัติศาสตร์จีนฉบับย่อ, สำนักพิมพ์มติชน มกราคม 2556

หลี่ปิ่งเอี้น, ซุ่นจิ้ง-เขียน บุญศักดิ์ แสงระวี-แปล, กลศึกสามก๊ก, สำนักพิมพ์สุขภาพใจ ตุลาคม 2551


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 21 พฤษภาคม 2564