ภาพสีน้ำมันประธานาธิบดี ยอร์ช วอชิงตัน ของพระปิ่นเกล้า ที่วังหน้า

ในปี พ.ศ.2399 (ค.ศ.1856) ประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียร์ซ (Franklin Pierce) ประธานาธิบดีคนที่ 14 แห่งสหรัฐอเมริกา ได้แต่งตั้งให้ เทาเซนต์ แฮรีส (Townsend Harris) เป็นทูตมาเจริญสัมพันธไมตรี และได้เข้าเฝ้าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในวันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2399 และวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ.2399 เข้าเฝ้าพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว

ในบันทึกรายวันของเทาเซนต์ แฮรีส ที่กรมศิลปากรได้แปลไว้ มีความตอนหนึ่งว่า

“พระเจ้าแผ่นดินองค์ที่สองทรงไต่ถามถึงสุขภาพของเรา พระองค์ตรัสว่า ทรงรู้ชื่อประธานาธิบดีทุกคน ยกเว้นแต่ประธานาธิบดีคนที่แล้ว และทรงมีพระราชปสงค์ที่จะทราบชื่อของรองประธานาธิบดีซึ่งเป็นอยู่ในเวลานี้”

ช้อความนี้สะท้อนถึงความสนพระทัยของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวต่อประเทศสหรัฐอเมริกา

ในการเยือนครั้งนี้ของทูตสหรัฐฯ ได้มีเครื่องราชบรรณาการแด่พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้แก่ เครื่องไฟฟ้า เครื่องอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ ปืน หนังสือ ภาพเขียนทิวทัศน์ และที่สำคัญคือ ภาพวาดนายพล ยอร์ช วอชิงตัน ขนาดเท่าตัวจริง 1 ภาพ และภาพประธานาธิบดีเพียร์ซ ขนาดเท่าตัวจริง 1 ภาพ

ภาพสีน้ำมันประธานาธิบดียอร์ช วอชิงตัน ที่แขวนภายในพระที่นั่งอิศเรศราชานุสรณ์ พระบวรราชวังที่ประทับในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ในปัจจุบัน เป็นภาพสีน้ำมันแบบเดียวกับที่แขวนอยู่ในห้องรูปไข่ในทำเนียบขาว กรุงวอชิงตัน ดี.ซี.

ภาพสีน้ำมันดังกล่าววาดโดย เรมบรันต์ พีล (Rembrandt Peale) เป็นศิลปินผู้มีชื่อชาวอเมริกัน ที่มีชื่อเสียงในการวาดภาพคนเหมือนในระดับผู้เชี่ยวชาญ มีหลักฐานว่าเขาวาดภาพเหมือนประธานาธิบดียอร์ช วอชิงตัน จำนวน 76 ภาพ และมีจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ทางศิลปะในประเทศสหรัฐอเมริกา 3-4 แห่งเท่านั้น (ข้อมูลในปี 2551)

ที่สำคัญภาพสีน้ำมันประธานาธิบดียอร์ช วอชิงตัน ที่แขวนภายในพระที่นั่งอิศเรศราชานุสรณ์ นับเป็นภาพฝีมือเรมบรันต์ พีล ในชุดนี้ภาพเดียวที่อยู่นอกประเทศสหรัฐอเมริกา ที่สะท้อนถึงประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับสหรัฐอเมริกา

อ่านเพิ่มเติม : 

• พระปิ่นเกล้าฯ “เจ้านายปัญญาชนหัวก้าวหน้า” ในทัศนะของต่างชาติ
• “พระปิ่นเกล้า” เจ้านายไทยยุครัตนโกสินทร์ ผู้ทรงไว้หนวดเป็นพระองค์แรก

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

อ้างอิง :

ทัศน์ ทองทราย. “ภาพสีน้ำมันรูป “ยอร์ช วอชิงตัน” ของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ของดีที่กรมศิลปากรควรอวด”, ใน ศิลปวัฒนธรรม. ปีที่ 29 ฉบับที่ 9 : กรกฎาคม 2551 )

เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 7 มกราคม 2561