| ผู้เขียน | ปดิวลดา บวรศักดิ์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) เป็นต้นตระกูลชื่อดังอย่าง “บุนนาค” ที่สืบเชื้อสายมาถึงทุกวันนี้ และมีชื่อเสียงอยู่ในหลายวงการ หากค้นประวัติของท่านดูแล้วจะเห็นว่าท่านสมรสกับ “เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล” หรือ “เจ้าคุณนวล” พระกนิษฐภคินีในสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1
แต่รู้หรือไม่ว่า ก่อนหน้านี้ ท่านเคยมีภริยาอยู่ 1 คน และมีลูกสาวด้วยกัน
และเจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล (ภาพจาก : bunnag.in.th)
ภรรยาก่อนหน้าของท่านคือ “ท่านลิ้ม” ไม่ปรากฏประวัติของท่านมากนัก แต่น่าจะสมรสกันตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เพราะมีข้อมูลว่าในช่วงกรุงแตก นายฉลองนัยนาถ มหาดเล็กหุ้มแพรในกรมพระราชวังบวรสถานมงคล (ตำแหน่งท่านขณะนั้น) ได้พาภรรยาหนีไปอยู่กับหลวงยกกระบัตรที่เมืองราชบุรี
จนสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงขึ้นครองราชย์ นายฉลองนัยนาถ (บุนนาค) ก็ได้ทำงานให้กับหลวงยกกระบัตร ซึ่งต่อมาคือเจ้าพระยาจักรี และกลายเป็นคนสนิทของท่าน
วันหนึ่งนายบุนนาคกับท่านลิ้มได้ไปขุดทรัพย์สมบัติที่บิดามารดาฝังไว้ที่บ้านเก่าริมวัดสามพิหาร เมื่อขุดทรัพย์เสร็จก็บรรทุกเรือกลับกรุงธนบุรี ทว่าโชคไม่เข้าข้าง เพราะมีโจรดักปล้น ฆ่าท่านลิ้มและทาสไป 2 คน หลงเหลือเพียงนายบุนนาคที่ว่ายน้ำขึ้นบกกลับมาได้
เมื่อเจ้าพระยาจักรีและท่านหญิงนาค ภริยาเจ้าพระยาจักรีทราบ ท่านหญิงนาคก็สงสารยิ่งนักที่นายบุนนาคเป็นม่าย ท่านจึงยกน้องสาวของตน นั่นคือ “เจ้าคุณนวล” ให้เป็นภรรยา ซึ่งต่อมาคือ “เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล”
นอกจากนี้ยังมีข้อมูลปรากฏว่า ท่านและท่านลิ้ม มีลูกสาวด้วยกัน 1 คน ไม่ปรากฏว่าเกิดเมื่อใด ทราบแต่ชื่อ “ตานี” ต่อมาคือเจ้าคุณวังหรือเจ้าจอมมารดาตานี ในรัชกาลที่ 1 พระมารดาในกรมหมื่นสุรินทรรักษ์ ต้นสกุล “ฉัตรกุล”
สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างรัชกาลที่ 1 และเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา
อ่านเพิ่มเติม :
- ทำไมรัชกาลที่ 4 รับสั่งตำหนิทูตสกุลบุนนาค? ได้เป็นทูตเพราะบุตรภรรยา?
- ท่านผู้หญิงพัน บุนนาค ภริยาสมเด็จช่วง ผู้ที่เคยพูดเสียดสีรัชกาลที่ 5
- ทำไมเจ้าจอมพระสนมในรัชกาลที่ 5 มีสกุล “บุนนาค” มากกว่าสกุลอื่น
อ้างอิง :
ณัฐวุฒิ สุทธิสงคราม, 2461-2546. เจ้าพระยาและสมเด็จเจ้าพระยาบางท่านในสกุลบุนนาค. [ม.ป.ท.]:โรงพิมพ์อักษรสมัย, 2517. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2568. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:2635.
ส. พลายน้อย. ชื่อเสียงเรียงนาม ความรู้ เรื่องแม่น้ำลำคลอง. กรุงเทพฯ: มติชน, 2555.
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 25 มีนาคม 2568
