| ผู้เขียน | บัณฑิตา คงสิน |
|---|---|
| เผยแพร่ |
หลายคนอาจรู้จักคุณหมอเพียร แพทย์หญิงที่รักษาด้านกามโรค แต่รู้หรือไม่ว่า นอกจากคุณหมอเพียรแล้ว ประเทศไทยของเรายังมีแพทย์หญิงคนแรกที่ได้รับปริญญาจากอังกฤษ และยังได้รับเกียรติอย่างสูงยิ่งให้เป็นผู้ถวายพระประสูติกาลแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง อย่าง คุณหญิงลิน ศรีวิสารวาจา อีกด้วย
คุณหญิงลิน ศรีวิสารวาจา (ชื่อเดิม มากาเรต ลิน ซาเวียร์) เกิดเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2441 เป็นบุตรสาวของพระยาพิพัฒนโกษา (เซเลสติโน ซาเวียร์) ปลัดทูลฉลอง กระทรวงการต่างประเทศ ในสมัยรัชกาลที่ 5 และ รัชกาลที่ 6
ในวัยเยาว์ ท่านศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาที่โรงเรียน เซค์เคร็ด ฮาท คอนแวนต์ ที่ ปีนัง ประเทศมาเลเซีย (Convent of the Secred Heart, Penang, Malaysia)
ต่อมา ได้ไปศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาที่มหาวิทยาลัยลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยศึกษาในสาขาวิชาแพทยศาสตร์ จนได้รับปริญญา M.B. (Bachelor of Medicine) B.S. (Bachelor of Science) M.R.C.S. (Royal College of Surgeons) L.R.C.P (Licentiate of the Royal College of Physicians)
เมื่อสำเร็จการศึกษาแล้ว ได้เดินทางกลับมายังประเทศไทยใน พ.ศ. 2467
คุณหญิงสมัครเข้าทำงานในสภากาชาดไทย ที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ และเข้าไปช่วยในแผนกความผาสุกของเด็กและทารก ในกองกลางหน่วยที่ 1 เนื่องจากท่านเชี่ยวชาญด้านสูตินรีเวช โดยเฉพาะการทำคลอด
ขณะเดียวกัน ทางกองอำนวยการโรงพยาบาลสภากาชาดไทยก็อนุญาตให้คุณหญิงลินประกอบกิจการแพทย์ส่วนตัวได้ โดยคุณหญิงเปิดคลินิกชื่อว่า อุณากรรณ ที่ถนนสี่พระยา กรุงเทพฯ
คุณหญิงลินจึงเป็นแพทย์หญิงคนแรกที่เปิดคลินิกในประเทศไทย
ด้วยความสามารถด้านสูตินรีเวช การันตีปริญญาแพทยศาสตร์จากอังกฤษ จึงทำให้คนไข้สตรีในสมัยนั้นนิยมรับการรักษากับท่าน และไม่ว่าจะยากดีมีจน คุณหญิงลินก็พร้อมจะให้การรักษาทุกคนทุกชนชั้นไม่มีเกี่ยง
ถึงขั้นที่ว่า คนไข้หญิงคนไหนที่ไม่มีเงิน ท่านก็จะไม่เก็บรักษาพยาบาลเลยแม้แต่บาทเดียว!
อีกหนึ่งความภาคภูมิใจในชีวิตการเป็นแพทย์ของคุณหญิงลิน คือ ท่านเป็นแพทย์ผู้ถวายพระประสูติกาลแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
เรื่องนี้ เกริก วณิกกุล บุตรของ ท่านผู้หญิงมนัสนิตย์ วณิกกุล อดีตราชเลขานุการในพระองค์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ผู้เป็นบุตรีของคุณหญิงลิน ได้บันทึกไว้ใน เอกสารที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงศพ ท่านผู้หญิงมนัสนิตย์ วณิกกุล ว่า…
“…แพทย์หญิง คุณหญิงลิน เดิมมีชื่อว่า มากาเรต ลิน ซาเวียร์ ซึ่งจบการศึกษาที่ London School of Medicine for Women และ Royal Free Hospital และเป็นแพทย์ผู้ถวายพระประสูติกาลแด่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ…”
ถือเป็นหนึ่งเกียรติประวัติที่เกิดขึ้นในชีวิตคุณหญิงลิน
คุณหญิงลินสมรสกับพันเอกพระยาศรีวิสารวาจา (เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล) เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2469 และมีบุตรธิดาด้วยกัน 3 คน
ทว่าน่าเสียดายที่คุณหญิงใช้ชีวิตกับครอบครัวได้เพียง 6 ปีเท่านั้น
เพราะในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2475 คุณหญิงลินเริ่มมีอาการป่วยด้วยโรคมันสมองอักเสบ และมีไข้หวัดใหญ่เข้ามาแทรก นายแพทย์ที่มีชื่อเสียงหลายคนในวงการแพทย์ได้ประชุมกันเพื่อช่วยรักษาอาการป่วยของคุณหญิงลิน แต่อาการของคุณหญิงก็ทรุดหนักลงเรื่อย ๆ
จนในวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2475 คุณหญิงก็ถึงแก่อนิจกรรม สิริรวมอายุได้ 34 ปี
แม้คุณหญิงลินจะไม่ได้เป็นที่รู้จักของคนหมู่มาก เนื่องจากท่านเสียชีวิตตั้งแต่อายุยังน้อย แต่ก็นับได้ว่าเป็นบุคลากรคนสำคัญของวงการแพทย์ และในวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ทางกูเกิลได้เปลี่ยนรูปโลโก้หน้าเว็บเป็นรูปวาดคุณหญิงลินฉบับการ์ตูน เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองในวันเกิดปีที่ 121 ของท่านด้วย
อ่านเพิ่มเติม :
- 24 กันยายน “วันมหิดล” พระบิดาแห่งการแพทย์แผนปัจจุบันของไทย
- “หมอพลอยเปน-หมอเดา-หมอลวง” กลุ่มหมออันตรายจากวิชาชีพแพทย์ไทยในอดีต
- รากฐานการแพทย์-สาธารณสุขไทย จากยุคกรมหมอหลวง สู่โรงพยาบาลที่ราษฎรเข้าถึง
อ้างอิง :
เทพศรีหริศทนายความ พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในการพระราชทานเพลิงศพ พันเอก พระยาศรีวิสารวาจา ป.จ., ม.ป.ช., ม.ว.ม. ณ เมรุหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส วันที่ 8 มิถุนายน 2511. พระนคร : โรงพิมพ์พระจันทร์, 2511
https://www.car.chula.ac.th/display7.php?bib=1029836
https://www.ucanews.com/news/google-honors-trailblazing-thai-catholic-doctor/88235
https://www.khaosodenglish.com/net/2020/05/29/google-celebrates-thailands-1st-woman-doctor/
https://medium.com/heritage-digest/10-most-influential-thai-doctors-throughout-history-af4bcf117807
https://www.modify.in.th/24477
https://doodles.google/doodle/celebrating-margaret-lin-xavier-lin-srivisarnvaja/
ที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงศพ ท่านผู้หญิงมนัสนิตย์ วณิกกุล (2559), บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, กรุงเทพฯ
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 7 กุมภาพันธ์ 2568
