…ความสัมพันธ์ระหว่างไทยและสหรัฐอเมริกาในระดับสูงมีพัฒนาการเป็นระยะๆ นับตั้งแต่ ค.ศ. 1856 เป็นต้นมา ในช่วงระยะแรก พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ได้ทรงมีพระราชสาส์น และของขวัญพระราชทานประธานาธิบดีแฟลงกลิน เพียซ (Flanklin Pierce) ในปี ค.ศ. 1856 ประธานาธิบดีเจมส์ บิวแคเนน (James Bucanan) ในปี ค.ศ. 1859 และอีกครั้งในปี ค.ศ. 1861

ในพระราชสาส์นพระราชทานประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียซ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงขอร้องให้สหรัฐอเมริกาช่วยไทยโดยทำหน้าที่เป็นผู้ไกล่เกลี่ย ถ้ามีกรณีพิพาทเกิดขึ้นระหว่างอังกฤษและไทย แต่ประธานาธิบดีมิได้แสดงความเห็นใดๆ ในเรื่องดังกล่าว

ในพระราชสาส์นฉบับสุดท้ายในปี ค.ศ.1861 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานช้างแก่ประธานาธิบดีเพื่อช่วยในกิจการคมนาคมหลังจากที่ทรงทราบว่า สหรัฐกำลังทดลองใช้อูฐ ประธานาธิบดีอับราฮัม ลินคอล์น (Abraham Lincoln) ได้มีจดหมายกราบบังคมทูลว่า รัฐบาลชุดนี้จะรอช้าในการที่จะรับสิ่งของที่มีประโยชน์ที่เหมาะกับสหรัฐในปัจจุบัน ‘ภูมิอากาศในประเทศนี้ไม่ได้มีอุณหภูมิต่ำเหมาะสำหรับช้าง’

ประธานาธิบดียังได้อธิบายอีกว่า ‘พลังไอน้ำที่ใช้ในการคมนาคมทั้งบนบก และในน้ำในประเทศนี้ เป็นสิ่งที่ดีและมีประสิทธิภาพมากที่สุดในการขนส่งภายในประเทศ’

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ไม่ทรงพอพระราชหฤทัยกับคำตอบของประธานาธิบดีลินคอล์น พระองค์จึงได้พระราชทานช้างที่ทรงเตรียมไว้สำหรับสหรัฐไปยังฝรั่งเศสแทน และความสัมพันธ์ระดับสูงระยะแรกนี้ได้ยุติลงหลังเหตุการณ์ดังกล่าว…

ส่วนการพระราชทานช้างไปยังฝรั่งเศสอ่านได้ที่: “ช้างบรรณาการ” จากรัชกาลที่ 4 จบชีวิตที่ร้านขายเนื้อกรุงปารีส!?

---

หมายเหตุ: เนื้อหานี้คัดส่วนหนึ่งมาจากบทความ “ความคิดของคนอเมริกันที่มีต่อเมืองไทยในอดีต (ค.ศ.1821-1932)” โดย ทวีศิลป์ สืบวัฒนะ เผยแพร่ในนิตยสาร ศิลปวัฒนธรรม ฉบับพฤษภาคม 2531 หน้า 60-61

เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 10 พฤศจิกายน พ.ศ.2561