ตดจนได้ดี! Roland the Farter ตลก (ตด) หลวง แห่งราชสำนักอังกฤษ

นักแสดง ตด — ภาพประกอบเนื้อหา - นักแสดงตดในวงกลม ภาพวาดราว ค.ศ. 1581

ผู้เขียน	กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม
เผยแพร่	วันเสาร์ที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ.2567

อาการท้องอืดจนผายลมอยู่บ่อยครั้งอาจเป็นมากกว่าแค่เรื่องน่าอายหรือตลกขบขัน เพราะสำหรับ “Roland” มันเป็นเรื่องของการทำมาหากินและความร่ำรวย เขามีความสามารถคือผายลมสั่งได้ และใช้มันแสดงตลก จนได้รับฉายาว่า “Roland the Farter” หรือโรแลนด์ยอดนักตดนั่นเอง

ตลก (ตด) หลวง

ประวัติชีวิตของโรแลนด์นั้นมีบันทึกไว้น้อยมาก ไม่มีข้อมูลระบุว่าเขาเป็นใคร เกิดที่ไหน ตายเมื่อไหร่ อย่างไร แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือเพียงแห่งเดียวที่เคยกล่าวถึงโรแลนด์อยู่ในเอกสารที่มีชื่อว่า “Book of Fees” ซึ่งเป็นเอกสารในศตวรรษที่ 13 ที่บันทึกการถือครองที่ดินของชนชั้นศักดินาในอังกฤษ หรือที่ดินที่บุคคลถือครองอันเป็นทรัพย์สินของราชสำนัก

โดยทั่วไปแล้ว บุคคลที่อยู่ในรายชื่อในเอกสารชิ้นนี้คือ ขุนนาง อัศวิน ชนชั้นสูง หรือเชื้อพระวงศ์ แต่กลับมีชื่อของโรแลนด์อยู่ในนั้นจึงนับว่าเป็นเรื่องไม่ธรรมดา

ในเอกสารระบุว่าโรแลนด์ซึ่งได้ครอบครองคฤหาสน์ Hemingstone ใน Suffolk (ทางตะวันออกเฉียงเหนือของกรุงลอนดอน) ต้องทำการแสดงในวันคริสต์มาสเป็นประจำทุกปี ด้วยการแสดงที่ถูกอธิบายว่า “Unum saltum et siffletum et unum bumbulum”

ข้อความข้างต้นนี้เป็นภาษาละตินแปลความได้ว่า โรแลนด์จะทำการแสดง “กระโดดหนึ่งครั้ง เป่านกหวีดหนึ่งครั้ง และผายลมหนึ่งครั้ง” เป็นการแสดงส่วนหนึ่งในการเฉลิมฉลองเทศกาลคริสต์มาสของราชสำนักอังกฤษ ซึ่งดูเหมือนจะเป็นการแสดงปิดท้ายที่ยิ่งใหญ่ที่สุด

โรแลนด์เป็นตลกหลวงประจำราชสำนักในรัชสมัยของกษัตริย์เฮนรีที่ 2 แห่งอังกฤษ (King Henry II ครองราชย์ระหว่าง ค.ศ. 1133-1189) เขาน่าจะเป็นนักแสดงตลกที่กษัตริย์โปรดปรานมากคนหนึ่ง เพราะนอกจากจะได้รับพระราชทานคฤหาสน์แล้ว เขาอาจได้ถือครองที่ดินอีกจำนวนหนึ่งด้วย

นักวิชาการคาดว่า โรแลนด์อาจได้รับพระราชทานที่ดินที่มาพร้อมกับคฤหาสน์อีกราว 30-100 เอเคอร์ (1 เอเคอร์ ประมาณ 2.5 ไร่) รวมทั้งเขายังได้รับเงินตอบแทนอีกจำนวนมาก ซึ่งมากกว่าที่ชนชั้นกลางชาวอังกฤษส่วนใหญ่ได้รับในช่วงเวลานั้น

สำหรับความบันเทิงในยุคกลางที่มาจาก “รูปลักษณ์” อันผิดปกติ (เช่น คนคิ้วต่ำ คนแคระ) หรือ “ความสามารถ” อันแหวกแนว (เช่น นักเล่นกล นักกายกรรม) หรือ “พฤติกรรม” อันแปลกประหลาด อย่างเช่นตดสั่งได้ของโรแลนด์ ซึ่งคนสมัยนั้นอาจมองว่าเหล่านี้เป็นความบันเทิงที่พิเศษกว่าความบันเทิงทั่วไปอย่าง การร้องเพลง เต้นรำ แสดงดนตรี แสดงละคร

แม้เราไม่ทราบประวัติที่แน่ชัดของโรแลนด์ แต่เชื่อว่าเขาน่าจะเริ่มรับจ้างผายลมหรือแสดงตลกอยู่ทั่วไปตามท้องถนน ก่อนจะเลื่อนไปแสดงตลกให้ขุนนางและราชวงศ์ตามลำดับ จนกลายมาเป็นตลกหลวงแห่งราชสำนักอังกฤษ

หากพิจารณาจากทรัพย์สินที่โรแลนด์ได้รับพระราชทานจากกษัตริย์แล้ว เชื่อว่าเขาคงมีทักษะและความสามารถที่หลากหลาย ไม่เฉพาะแค่การแสดงตลกและผายลมตามสั่งเท่านั้น

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่