รัชกาลที่ 6 รับสั่ง “ของส่วนพระองค์ทูลกระหม่อมพลัดผลูไป”

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงฉลองพระองค์อย่างอยู่กับบ้าน ประทับฉายพระบรมฉายาลักษณ์พร้อมด้วย ย่าเหล สุนัขทรงเลี้ยง

ใน “ประวัติต้นรัชกาลที่ 6” (สนพ.มติชน, พิมพ์ครั้งที่ 3, 2550) พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 (ทรงใช้นามแฝงว่า “ราม วชิราวุธ”) ตอนหนึ่งทรงพระราชนิพนธ์ถึงเหตุการณ์ภายหลังการเสด็จสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่มีของส่วนพระองค์ (ของรัชกาลที่ 5) สูญหายไว้ดังนี้ (จัดย่อหน้าใหม่ และสั่งเน้นคำโดยกองบรรณาธิการ)


ของส่วนพระองค์ทูลกระหม่อมพลัดผลูไป

อนึ่งมีข้อที่ควรจดไว้ข้อ 1 คือเมื่อคืนที่ 19 พฤศจิกายนนั้น ฉันได้รับลายพระหัตถ์เสด็จแม่ ว่าด้วยเรื่องของต่างๆ ส่วนพระองค์ของทูลกระหม่อม ลายพระหัตถ์ตอน 1 ฉันได้จดข้อความไว้, มีดังต่อไปนี้.-

“ยังมีของอื่นๆ อีกของทูลกระหม่อมที่ไปตามเรียกเอามาได้,  คือ แหวนนิลวง 1 ท่านรับสั่งให้หาไว้สำหรับจะประทานรัชทายาทเยอรมัน, มีผู้ฉวยเอาไป, นี่เรียกของอื่นๆ ที่จำได้ แหวนวงนี้จึงพลัดขึ้นมาด้วย.

ในวันสวรรคต ที่ให้เก็บของต่างๆ ในห้องที่พระบรรทม ได้ยินว่าเจ้าจอมที่เก็บกุญแจของได้ไขหยิบเอาของห่อผ้าลงมาห้องห่อเขื่องหน่อย, แต่จะเปนอะไรบ้างก็ไม่ทราบ, เพราะไม่ได้ตรวจตราอะไรกัน, กรมวังไปลั่นกุญแจตีตราภายหลัง, บางที่ของจะรั่วไปมาก ของดีๆ ของท่านยังมีอยู่หลายสิ่ง, ไม่ได้แจกให้ใคร, ของที่ซื้อมาจากยุโรปก็ยังเหลือแต่จะเปนสิ่งใดบางฉันก็ไม่เห็น.

ที่พูดนี้ก็ไม่ใช่ว่าเปนไปด้วยโลภในสิ่งของเหล่านั้น, แต่เห็นเปนการไม่สมควรที่มีผู้กระทำเช่นนี้, ก็เล่าสู่กันฟังพอให้ทราบแลเห็นใจคนเท่านั้นว่าเขาไม่ได้เศร้าโศกและรักใคร่อะไรท่านหนักหนา, มีแต่ต่างพากันวุ่นถึงตัวแลโลภต่างๆ เท่านั้น. เดี๋ยวนี้ก็กำลัง “ไว้หนวด” (คือแค้น) เหลวๆ ถึงทีจะโกกฮาก็ไปขบขันกันได้ที่พระมหาปราสาท, แลคลั่งต่างๆ นี่กำลังร้องว่าจะลาออกกันแทบทั้งวัง…”

เรื่องเจ้าจอมเอาของข้างที่ไปนั้น ที่จริงก็ออกจะเปนข้อความที่เสด็จแม่ทรงฉุนอยู่บ้างจริง, แต่ภายหลังเมื่อให้ไปเรียกเอาคืนก็ได้คืนโดยมาก,  นอกจากที่เขาอ้างว่าเปนของที่พระราชทานแก่ตัวเขา และมีพยานเบิกสม ก็ตกลงให้เขาไป ที่เกิดยุ่งและพลัดผลูไปได้นั้นฉันเห็นว่าความผิดตกอยู่ที่กรมขุนสรรพสิทธิ์, ซึ่งเปนเสนาบดีกรมวังอยู่ในเวลานั้น,

เพราะฉันไม่ได้สั่งท่านตั้งแต่เมื่อทูลกระหม่อมสวรรคตลง ว่าให้ท่านจัดการทุกๆ อย่างให้ถูกต้องตามแบบแผนในห้องที่พระบรรทม, กรมสรรพสิทธิ์สั่งช้าไปและท่านไม่ใคร่จะได้กวดขันจริงจังด้วย เจ้าจอมผู้ถือกุญแจจึ่งได้มีโอกาสไขตู้หยิบเอาของไปได้.


เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์เมื่อ 8 กรกฎาคม 2564