วิธีตอบคำถามสื่อของ “โจวเอินไหล” ที่ไม่จนมุม ไม่ทำลายบรรยากาศ

โจวเอินไหล ภาพถ่ายขณะพบปะกับ นาย Alexei Kozygin ที่ปักกิ่ง เมื่อ 17 กันยายน 1969 ภาพจาก XINHUA / AFP

โจวเอินไหล นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศของจีน เป็นหนึ่งในผู้นำมือดีที่มีความสามารถด้านการเจรจาในเวทีระดับนานาชาติ โดยเฉพาะในช่วงแรกของการสถาปนาประเทศ (1 ตุลาคม 1949)

เฮนรี คิสซิงเจอร์ ที่ปรึกษาสภาความมั่นคงแห่งชาติของประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา กล่าวชื่นชมว่า “โจวเอินไหล มีศิลปะในการเจรจาที่แยบยลมาก สามารถทำให้ชาวตะวันตกที่มีสมองทื่อๆ หน่อย ต้องครุ่นคิดสักพักหนึ่งจึงจะเข้าใจได้”

ในที่นี้ขอนำตัวอย่างความสามารถการเจรจาของของ โจวเอินไหล ในการตอบคำถามสื่อมวลชน ที่เชาวน์ พงษ์พิชิต อธิบายไว้ใน “โจวเอินไหล รัฐบุรุษ” (สนพ.มติชน, กรกฎาคม 2558) ดังนี้ [จัดย่อหน้าใหม่และสั่งเน้นคำโดยกองบรรณาธิการ]

“ในทศวรรษที่ 1960 ครั้งหนึ่ง โจวเอินไหลให้สัมภาษณ์นักข่าวอเมริกัน นักข่าวคนหนึ่งถามว่า คนอเมริกันเวลาเดินมักเชิดหน้า แต่คนจีนมักก้มหน้า เพราะอะไร?’

โจวเอินไหลเป็นผู้ที่มีไหวพริบปฏิภาณดีมาก ตอบว่า ‘ปัญหานี้ตอบง่ายมาก ทางที่คนอเมริกันเดินนั้นเป็นทางขาลง ย่อมต้องเชิดหน้าเป็นธรรมดา ส่วนทางที่คนจีนเดินนั้นเป็นทางขาขึ้น ก็ต้องก้มหน้าเดินกัน’

หรืออีกครั้งหนึ่ง นักข่าวอเมริกาเหลือบเห็นว่าปากกาที่ท่านวางบนโต๊ะนั้นเป็นปากกา Parker จึงถามท่านว่า ‘ท่านใช้ปากกาสหรัฐฯ ด้วยหรือ?’

โจวเอินไหลตอบว่า ‘ใช่! เป็นสินสงครามที่มิตรเกาหลีเหนือ ได้มาจากสงครามต่อต้านสหรัฐฯ แล้วมอบให้ผมเป็นของขวัญ’

อีกครั้งหนึ่งในการให้สัมภาษณ์นักข่าวต่างประเทศ หลังจากท่านได้กล่าวถึงความสำเร็จในการพัฒนาทางเศรษฐกิจจบลง

นักข่าวคนหนึ่งถามขึ้นว่า ‘ในประเทศจีนมีโสเภณีไหมครับ’

โจวเอินไหลเพ่งสายตาไปทางนักข่าวผู้นี้สักครู่ จึงตอบอย่างหนักแน่นว่า “มี!” คนทั้งหลายต่างส่งเสียงเกรียวกราว ท่านพูดต่อว่า ในมณฑลไต้หวันของจีนไงล่ะ เสียงปรบมือดังลั่น

นักข่าวคนเดียวกันนั้นถามอีกว่า ‘ธนาคารประชาชนจีนมีเงินทุนเท่าไร?’

คราวนี้ท่านพูดแบบติดตลกว่า ‘มี 18 หยวน 8 เจียว 8 เฟิน’ คนทั้งหลายงงเป็นไก่ตาแตก เพราะว่าตัวเลขนี้เป็นผลบวกตัวเลขที่ระบุค่าบนธนบัตรและเหรียญกษาปณ์ของจีนทุกชนิดในเวลานั้น จึงนิ่งกันหมด รอฟังคำชี้แจงของโจวเอินไหล ท่านว่า ‘ธนาคารประชาชนจีนเป็นองค์กรการเงินของประชาชนทั่วประเทศ ประชาชนจีนทั่วประเทศนี่แหละเป็นผู้ค้ำประกัน เพราะฉะนั้นธนาคารแห่งนี้จึงมีเครดิตสูงมากมีกำลังใหญ่หลวง’

เมื่อดูจากตัวอย่างข้างต้น ก็จะเห็นว่าโจวเอินไหล ตอบคำถามได้แนบเนียน แม้บางคำถามจะเป็นไปในทางดูหมิ่น รักษาศักดิ์ศรีของประเทศ ขณะเดียวกันก็ไม่ทำลายบรรยากาศ

 


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 5 สิงหาคม 2564