เครื่องถมปัด: เครื่องประกอบสมณศักดิ์ของพระสงฆ์

ภาพกาน้ำทรงลูกแก้ว ลายก้านต่อดอกใบเทศ ใจกลางเทพนม ชิ้นนี้สั่งนำเข้าทำโดยช่างจีน

เครื่องถมปัด พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้าฯ ให้สั่งเข้ามาจากเมืองจีนเพื่อถวายพระสงฆ์เป็นเครื่องประกอบสมณศักดิ์ ทำด้วยทองแดงที่เคลือบน้ำยาประสมด้วยลูกปัดป่นให้เป็นผงให้เป็นสีและลวดลายต่างๆ ตามต้องการ ทำนองอย่างการลงยาสีเครื่องทองนั้นเอง (วัตถุที่เป็นเงินหรือทอง เป็นอนมาสของพระสงฆ์ พระสงฆ์จับต้องสิ่งที่ทำด้วยเงินทอง เป็นอาบัติ จึงได้เลี่ยงมาทำด้วยทองแดง ทองเหลือง หรืองาแทน)

ภาพกาน้ำทรงลูกแก้ว ลายก้านต่อดอกใบเทศ ใจกลางเทพนม ชิ้นนี้สั่งนำเข้าทำโดยช่างจีน
ภาพกาน้ำทรงลูกแก้ว ลายก้านต่อดอกใบเทศ ใจกลางเทวดาไทยฝีมือช่างจีน

ถมปัด นิยมใช้เป็นเครื่องประกอบสมณศักดิ์ของพระสงฆ์ สมัยก่อนพระสงฆ์ที่ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ทุกชั้น นอกจากจะได้รับพัดยศแล้ว ยังได้รับพระราชทานเครื่องถมปัดเป็นเครื่องประกอบยศอีกด้วย มากน้อยตามแต่สมณฐานันดรที่สูงนั้น ปัจจุบันพระราชทานแก่พระราชาคณะเจ้าคณะรองขึ้นไป (โดยเครื่องถมปัดในปัจจุบันไม่ได้ทำจากทองแดงแต่ทำจากเรซิ่น)

Advertisement

[ขอขอบคุณภาพและข้อมูลจาก Pakorn Kittitharo]