“มิโยชิ อุเมกิ” จากสาวนักร้องไนท์คลับ สู่ชาวเอเชียคนแรกที่ชนะรางวัล “ออสการ์”

ผู้เขียน	ศราวิน ปานชัย
เผยแพร่	วันจันทร์ที่ 11 มีนาคม พ.ศ.2567

“ขอบคุณค่ะ ฉันพูดอะไรไม่ออกเลยจริงๆ ฉันไม่ได้คาดหวังอะไรเลยในคืนนี้ ก็เลยไม่รู้จะพูดอะไร แต่ฉันขอบคุณทุกคนที่คอยช่วยเหลือฉันมาตลอด คุณ และคุณ และชาวอเมริกันทุกคน ขอบคุณมากค่ะ” – มิโยชิ อุเมกิ

มิโยชิ อุเมกิ (Miyoshi Umeki) กล่าวบนเวทีเมื่อวันที่ 26 มีนาคม ปี 1958 ขณะขึ้นไปรับรางวัลออสการ์ สาขานักแสดงสมทบหญิงยอดเยี่ยม ประจำปี 1957 จาก แอนโทนี่ ควินน์ (Anthony Quinn) นักแสดงชื่อดังที่ทำหน้าที่เป็นพิธีกร เหตุการณ์นี้เป็นเสมือนบันทึกประวัติศาสตร์หน้าสำคัญ เพราะอุเมกิคือนักแสดงชาวเอเชียคนแรกที่ได้รับรางวัลออสการ์ ก่อนที่ “พลังแห่งเอเชีย” จะผงาดบนเวทีอันทรงเกียรตินี้อีกครั้งในปี 2023

มิโยชิ อุเมกิ เป็นนักแสดงและนักร้องชาวญี่ปุ่น เกิดเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม ปี 1929 ที่เมืองโอตารุ จังหวัดฮอกไกโด ประเทศญี่ปุ่น ในครอบครัวเจ้าของโรงงานเหล็ก ช่วงวัยรุ่นเธอทำงานเป็นนักร้องตามไนท์คลับ มีลูกค้าส่วนใหญ่เป็นทหารอเมริกันที่เข้ามาประจำการในญี่ปุ่นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2

ด้วยน้ำเสียงอันไพเราะ และสไตล์การร้องเพลงที่นำดนตรีแจ๊สแบบอเมริกันและดนตรีพื้นเมืองของญี่ปุ่นมาผสมผสานกันได้อย่างลงตัว ทำให้อุเมกิมีชื่อเสียงอย่างมากในหมู่คนอเมริกันในญี่ปุ่น และเป็นใบเบิกทางให้หญิงสาวมีโอกาสย้ายไปทำงานที่สหรัฐอเมริกาในปี 1955

เมื่อย้ายมาอยู่สหรัฐอเมริกา อุเมกิเดินหน้าทำตามความฝันอย่างไม่หยุดยั้ง โดยเซ็นสัญญากับค่ายเพลงเมอร์คิวรี่ เรคคอร์ด (Mercury Record) ออกซิงเกิลหลายเพลง และอัลบั้มอีก 2 อัลบั้ม

ชื่อเสียงของอุเมกิขจรขจายไปถึง โจชัว โลแกน (Joshua Logan) ผู้กำกับภาพยนตร์ฮอลลีวูดที่สนใจติดต่อทาบทามอุเมกิให้มารับบทในภาพยนตร์เรื่องใหม่ของเขาคือ Sayonara ดัดแปลงจากนิยายของ เจมส์ มิเชเนอร์ (James Michener) ที่กำลังจะเริ่มถ่ายทำในอีกไม่นาน ซึ่งเธอก็ตอบตกลง

Sayonara เล่าเรื่องราวของ ลอยด์ กรูเวอร์ (แสดงโดย มาร์ลอน แบรนโด) ทหารอากาศชาวอเมริกันที่ประจำการในญี่ปุ่น ซึ่งพบกับ ฮานะ โอกิ (แสดงโดย มิอิโกะ ทากะ) นักแสดงละครชาวญี่ปุ่น จนกลายเป็นความรักอันน่าประทับใจท่ามกลางความแตกต่างทางเชื้อชาติ และความขัดแย้งอันเนื่องมาจากสงครามระหว่างสองชาติ โดยอุเมกิรับบทเป็น คัตสึมิ ภรรยาของ โจ เคลลี (แสดงโดย เรด บัตตัน) นายทหารอากาศชาวอเมริกันอีกคนในเรื่อง

ภาพยนตร์ออกฉายในวันที่ 5 ธันวาคม ปี 1957 และประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก ทั้งในด้านคำวิจารณ์และรายได้ โดยทำรายได้อันดับหนึ่งของสหรัฐอเมริกา 5 สัปดาห์ติดต่อกัน และกวาดรายได้ทั่วโลกไปราว 26.3 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งถือว่าสูงมากในสมัยนั้น

เสียงชื่นชมในแง่บวกที่มีต่อหนังเรื่องนี้ ทำให้ Sayonara สามารถคว้ารางวัลออสการ์ ประจำปี 1957 ไปได้ถึง 4 สาขา ได้แก่นักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยม นักแสดงสมทบหญิงยอดเยี่ยม กำกับศิลป์ยอดเยี่ยม และบันทึกเสียงยอดเยี่ยม โดยสาขานักแสดงสมทบหญิงยอดเยี่ยมตกเป็นของอุเมกิ ที่แสดงเป็นคัตสึมิได้อย่างประทับใจคนดู

อุเมกิขึ้นรับรางวัลออสการ์ในชุดประจำชาติญี่ปุ่นอย่างชุดกิโมโน ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์รางวัลออสการ์ที่อัตลักษณ์ความเป็นเอเชียถูกถ่ายทอดสู่สายตาคนทั่วโลก

อุเมกิสามารถคว้ารางวัลออสการ์มาครองได้ ในยุคที่วงการฮอลลีวูดยังไม่เปิดกว้างต่อความหลากหลายทางเชื้อชาติและเพศ ความสำเร็จของเธอกลายเป็นแรงบันดาลใจให้ชาวเอเชียทั่วโลก ทั้งยังเป็นการปูทางให้นักแสดงชาวเอเชียรุ่นต่อ ๆ มา ได้เปล่งประกายความสามารถในวงการฮอลลีวูด

หลังจากประสบความสำเร็จจากเรื่อง Sayonara อุเมกิยังคงมีผลงานทั้งการแสดงภาพยนตร์ ละครทีวี และการเป็นนักร้องต่อมาอีกหลายปี ผลงานอีกเรื่องที่มีชื่อเสียงของเธอคือ ซีรีส์ซิทคอม The Courtship of Eddie’s Father ออกฉายในปี 1969-1972 ซึ่งได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลเอมมี (Emmy Award) ในปี 1971

ช่วงเวลาไล่เลี่ยกัน อุเมกิเริ่มเกษียณตัวเองออกจากวงการบันเทิง ก่อนจะอำลาวงการอย่างถาวรในปี 1972 เพื่อใช้ชีวิตอยู่กับสามีและลูก เธอทุ่มเทเวลาให้กับการทำธุรกิจให้เช่าอุปกรณ์ตัดต่อภาพยนตร์แก่สตูดิโอภาพยนตร์ต่าง ๆ

มิโยชิ อุเมกิ เสียชีวิตเมื่อวันที่ 28 สิงหาคม ปี 2007 ด้วยโรคมะเร็ง ขณะอายุ 78 ปี เป็นตำนานนักแสดงเอเชียที่ครั้งหนึ่งก้าวไกลไปสร้างชื่อเสียงในวงการภาพยนตร์ระดับโลก

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่