แม้ฆราวาสมีศีลน้อยกว่าพระ แต่สามารถเข้าถึงธรรมได้ไม่น้อยกว่าพระ

ภาพพระสงฆ์ในจิตรกรรมฝาผนังภายในหอพระไตรปิฎก วัดบวรนิเวศวิหาร

พระไพศาล วิศาโล อธิบายเกี่ยวกับการแยก “ทางโลก” กับ “ทางธรรม” ออกจากกันอย่างชัดเจน ในปัจจุบัน ซึ่งส่งผลให้บทบาทของฆราวาสกับพระสงฆ์พลอยแยกออกจากกันอย่างชัดเจนว่า (จัดย่อหน้าใหม่โดยกองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม)

“…ตามหลักธรรมคำสอนทางพุทธศาสนา ฆราวาสกับพระมิได้มีเส้นแบ่งชัดเจน…กล่าวคือฆราวาสมิได้มีหน้าที่เพียงแค่ทำมาหาเลี้ยงชีพเท่านั้น หากยังมีหน้าที่ฝึกฝนพัฒนาตนทั้งด้วยศีล สมาธิ และปัญญา

แม้ฆราวาสจะมีศีลน้อยกว่าพระ แต่ก็ความสามารถในการเข้าถึงธรรมได้ไม่น้อยกว่าพระ แม้จะมีชีวิตเกี่ยวข้องกับโลก แต่ก็สามารถเป็นอิสระเหนือโลกได้…

ด้วยเหตุนี้อริยสงฆ์ในพุทธศาสนาจึงมิได้ทีเพียงพระภิกษุเท่านั้น แต่ยังรวมถึงฆราวาสด้วย ทั้งนี้โดยมีคุณสมบัติร่วมกันคือ การเข้าถึงธรรมขั้นสูงจนเป็นพระอริยบุคคล จำเพาะสมตุติสงฆ์เท่านั้นที่จำกัดเฉพาะพระภิกษุ…

อย่างไรก็ตามในระยะหลังเมื่อมีการแบ่งบทบาทอย่างชัดเจนระหว่างพระกับฆราวาส…ทำให้ฆราวาสอยู่ไกลวัด ส่วนพระก็จำกัดตัวเองอยู่แค่การเทศน์และการประกอบพิธีกรรม…”

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


หมายเหตุ : คัดย่อจาก พระไพศาล วิศาโล. พุทธศาสนาไทยในอนาคต: แนวโน้มและทางออกจากวิกฤต, รายงานผลการวิจัย 2545  (อ้างอิงจาก สายชล สัตนานุรักษ์ . สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ การสร้างอัตลักษณ์ “เมืองไทย” และ “ชั้น “ของชาวสยาม, สำนักพิมพ์มติชน 2546)


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 9 ธันวาคม 2565