| ผู้เขียน | วิภา จิรภาไพศาล |
|---|---|
| เผยแพร่ |
พระมหากษัตริย์ที่ทรงมีพระชนมพรรษายืนนานที่สุด ในประวัติศาสตร์กรุงศรีอยุธยา และในสมัยรัตนโกสินทร์ช่วงที่ผ่านมา คือพระองค์ใด?
หากยึดตาม พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับวันวลิต เป็นเกณฑ์ เพราะเป็นฉบับเดียวที่กล่าวถึงอายุของพระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา พระมหากษัตริย์สมัยกรุงศรีอยุธยาที่มีพระชนมพรรษามากที่สุดคือ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ซึ่งทรงมีพระชนมายุ 88 พรรษา
ในพงศาวดารฉบับวันวลิต ระบุว่า พระองค์ได้เป็นพระเจ้าแผ่นดินเมื่อพระชนมายุ 48 พรรษา รวมกับปีที่ครองราชสมบัติตามพระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ 2 ระยะ คือ ที่กรุงศรีอยุธยา 15 ปี และที่พิษณุโลกอีก 25 ปี รวมเวลา 40 ปี
พระมหากษัตริย์ที่ทรงมีพระชนมพรรษายืนนานที่สุด ในสมัยรัตนโกสินทร์ที่ผ่านมานั้น ต้องเล่าว่า พระบรมวงศานุวงศ์แห่งพระราชวงศ์จักรี ถือเอา “พระชนมพรรษา” ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช 73 พรรษา เป็นหมุดหมายสำคัญในเรื่อง “อายุยืน”
ด้วยเมื่อครั้งทรงตั้งพระราชวงศ์ขึ้นใหม่ รัชกาลที่ 1 ทรงมีพระชนมพรรษาสูงกว่าเจ้านายทั้งหลาย เว้นแต่สมเด็จพระพี่นางทั้ง 2 พระองค์ ต่อมาเมื่อสมเด็จพระพี่นางสิ้นพระชนม์ พระองค์จึงมีพระชนมพรรษาสูงกว่าพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์
เกิดเป็นราชประเพณีนิยม “ฉลองพระชนมายุเท่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช”
เจ้านายพระองค์แรกที่ “อายุยืน” ได้เฉลิมพระเกียรติยศนี้คือ พระองค์เจ้าหญิงดวงจันทร์ พระราชธิดาของ “วังหน้าพระยาเสือ” กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท วังหน้าในรัชกาลที่ 1
พระองค์เจ้าหญิงดวงจันทร์ มีพระชันษา 73 ปี เสมอรัชกาลที่ 1 ในปี 2399 ตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงยินดี และเสด็จพระราชดำเนินไปพระราชทานเครื่องสักการะกับต้นไม้ทองต้นไม้เงินคู่หนึ่งถึงวังหน้า แล้วจึงถือเป็นประเพณีสืบมา
ถึงรัชกาลปัจจุบัน พระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูงที่มีพระชันษาเสมอหรือเกินกว่า 73 ปี มีหลายพระองค์
แต่ชั้น “พระมหากษัตริย์” ที่ผ่านมา ที่ได้เฉลิมพระเกียรติยศดังกล่าว มีเพียงพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระชนมายุ 88 พรรษา ถือเป็น พระมหากษัตริย์ที่ทรงมีพระชนมพรรษายืนนานที่สุด ในสมัยรัตนโกสินทร์ที่ผ่านมา
คลิกอ่านเพิ่ม：
อ้างอิงจาก
บัญชา ยอดบก. “กษัตริย์อายุยืน” ใน, ศิลปวัฒนธรรม ฉบับเดือนธันวาคม 2554.
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 28 มิถุนายน 2567
