คนเรารู้ว่าบนฟ้ามีสวรรค์ หรือสวรรค์อยู่บนฟ้า แต่ตรงไหนไม่รู้ ไม่เคยมีใครเห็นจริงๆ ถ้าจะมีใครเคยเห็นจริงๆ เขาก็ไม่เคยมาบอก

หนังสือไตรภูมิแบ่งสวรรค์เป็นชั้นๆ มีหลายชั้น หลายระดับ แต่อ่านยาก เข้าใจยาก

คนโบราณบอกว่าสวรรค์เป็นที่อยู่ของเหล่านางฟ้าและเทวดา มีพระอินทร์เป็นหัวหน้า ประทับอยู่บนจอมเขาพระสุเมรุโน่น เจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่าถึงสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ของพระอินทร์ไว้ใน “สมบัติอัมรินทร์คำกลอน” พรรณนาถึงถิ่นที่ประทับของอินทร์ไว้พิลึกมหึมาว่า

เอาสูงพื้นหมื่นแสนพระเมรุมาศ   เป็นอาสน์ทองรองดาวดึงสา

กว้างยาวหมื่นโยชน์คณนา   ประดับปราการแก้วแกมกัน

สี่ทิศมีมหาทวาเรศ   ระหว่างเขตหมื่นโยชน์ระยะคั่น

ประตูรายหมายยอดสำคัญพัน   มีสระสวนทุกหลั่นทวาไร้

ปราสาทที่ประทับของพระอินทร์ใหญ่โตมโหฬาร สูง 7 ชั้น มีอาณาบริเวณสลับซับซ้อนดังนี้

เจ็ดชั้นวิชยันตปราสาท   สี่มุขมาศดาดแก้วจำรัสไข

สูงพันโยชน์งามทีที่ใกล้ไกล   มีธงชัยเฉลิมยอดพิมานทอง

ดังเบื้องพระพระบรมพรหเมศร์   กวักประเวศเทวัญบัญชาสนอง

ระยับคั่นแก้วกันกระหนกกรอง   ประลองแสงล้ำแสงพระสุริยา

ที่เชิงปรางค์ในระหว่างจังหวัดนั้น   รูปเทวัญถือทิพบุปผา

บ้างทรงปัญจาวุธบนอาชา   เอามุกดาเป็นสร้อยวลัยกร

งานคณานางชูสุหร่ายสรง   รูปอนงค์แก้วประพาฬประภัสสร

สลับไพฑูรย์องค์วิชาธร   ทรงอาภรณ์ล้วนสีมณีนิล

หนึ่งแถวไม้กำมพฤกษ์ที่นึกทิพ   จะนับแสนแทนสิบก็เกินถวิล

มีทรายทองรองรับกับพื้นดิน   ประพรมสินธุ์เสาวรสจรุงใจ

กําแพงแก้วล้วนแก้วทั้งเจ็ดชั้น   ตาลสุวรรณรุ่นรื่นเรียงไสว

เมื่อลมพัดก็สะบัดสำเนียงใบ   เฉลิมโสตหฤทัยดังดนตรี

“เมืองอินทร์” หรือสรวงสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ของพระอินทร์ มีพระมหาเจดีย์ชื่อ “จุฬามณี” สถิตอยู่ด้วย ความสูงของพระมหาเจดีย์นี้ขนาดไหน ลองอ่านดูดังนี้

หนึ่งเจดีย์พระจุฬมณีสถิต   อันไพจิตรด้วยฤทธิ์สุเรนทร์ถวาย

สูงร้อยโยชน์โชติช่วงประกายพราย   ยิ่งแสงสายอสนีในอัมพร

เชิญเขี้ยวขวาเบื้องบนพระทนต์ธาตุ   ทรงวิลาสไปด้วยสีประภัสสร

แทนสมเด็จพระสรรเพชญชิเนนทร   สถาวรไว้ในห้องพระเจดีย์

แล้วยังมีต้นไม้สวรรค์ คือต้นปาริชาต สูงถึงร้อยโยชน์ขึ้นอยู่ด้วย กลิ่นหอมของดอกปาริชาตขจรขจายไปไกลถึงร้อยโยชน์ดังนี้

มีพระยาไม้ปาริชาต   ประจำเชิงเมรุมาคมไหศวรรย์

สูงร้อยโยชน์ยิ่งไม้ในหิมวันต์   ทรงสุคันธ์ทิพรสขจายจร

กลิ่นบุปผาฟุ้งฟ้าไปร้อยโยชน์   อบเอารสสาโรชเกสร

ทั่วสถานพิมานเทวนิกร   เบิกบัญชรพิศงามเมื่อยามบาน

ที่ใต้ต้นไม้สวรรค์มีมหาบัลลังก์มหึมาของพระอินทร์ ขนาดกว้างใหญ่อย่างไรขอให้พิจารณากลอนที่พรรณนาไว้ดังนี้

บัณฑุกัมพลอาสน์ศิลาทิพ   กำหนดสิบห้าโยชน์โดยหนา

กว้างสองหมื่นโยชน์เจษฎา   เป็นมหาบัลลังก์แก้วอําไพ

ยาวหกหมื่นโยชน์แดงก่ำ   ดังน้ำปัทมราชอันสุกใส

เจริญสวัสดิ์โสมนัสแก่หัสนัย   ชุ่มฤทัยไปด้วยรสสุมาลี

เป็นยังไง พอจะวัดขนาดมหาบัลลังก์ได้ไหม ยังไม่หมด ยังไม่หมด

เจ้าพระยาพระคลัง (หน) แต่งกลอนพรรณนาว่า บนสวรรค์ยังมีอุทยานสวรรค์ที่ประกอบด้วยสระสวรรค์สี่เหลี่ยมจัตุรัสกว้างยาวด้านละเป็นร้อยโยชน์ด้วยดังนี้

อันภายนอกพระนครทั้งสี่ทิศ    ย่อมโสภิตสระสวนเกษมศรี

แต่นามนันทวันโบกขรณี   เป็นพื้นที่สนามสนุกแห่งเทวัญ

ระเบียบสระทั้งสี่วารีทิพ   เหมือนจะหยิบเสาวรสให้ทรงสรรค์

มีโกสุมปทุมซ้อนสลับกัน   ทั้งชั้นสัตวาจงกลบาน

กว้างยาวร้อยโยชน์จัตุรัส   ให้โสมนัสในท่าสินธุ์สนาน

แม้นจิตถวิลว่าจะลงไปสรงธาร   ก็บันดาลพุ่งฟุ้งมายังองค์

ผมชอบอ่านสมบัติอัมรินทร์คำกลอนของเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เล่มนี้ เพราะช่วยให้จินตนาการถึงเมืองฟ้าเมืองสวรรค์ได้ฟุ้งซ่านดี แต่ออกจะเป็นห่วงอยู่เหมือนกันว่ากรณี “ฝนดาว” จะทำลายล้างสวรรค์ลงไปบ้างหรือไม่ ใครรู้บ้างช่วยบอกด้วย?

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

---

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 21 ธันวาคม 2565