สืบสาน อนุรักษ์ศิลป์ผ้าถิ่นไทย ฟื้นผ้าไทย หัตถกรรมพื้นเมือง สร้างอาชีพ รักษาภูมิปัญญา

ด้วยพระวิสัยทัศน์อันยาวไกลของ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงฟื้นฟูส่งเสริมหัตถกรรมทอผ้าพื้นเมืองและเผยแพร่ผ้าไทย นับเป็นพระราชกรณียกิจที่ทรงปฏิบัติสืบเนื่องยาวนานกว่า 60 ปีส่งผลให้ปัจจุบันผ้าทอพื้นเมือง และผ้าไทยคงอยู่คู่แผ่นดินสยามและทำให้เกิดความนิยมสวมใส่เครื่องแต่งกายที่ตัดเย็บด้วยผ้าไทยอย่างกว้างขวางทั้งในและต่างประเทศ

นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยเสด็จฯ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ไปทรงเยี่ยมราษฎรในท้องถิ่นทุรกันดา ทั่วประเทศ ได้ทอดพระเนตรเห็นผ้าฝีมือชาวบ้านที่งดงามมาก และหาได้ยาก ด้วย พระมหากรุณาธิคุณ ทรงพลิกฟื้นผ้าไทย ทรงทุ่มเทพระวรกาย พระปรีชาญาณ และกำลังพระราชทรัพย์ต่างๆ ยาวนานกว่า 60 ปี รื้อฟื้นขึ้นมา ทำให้ผ้าไทยกลับคืนสู่สังคมไทย ชาวบ้านภาคภูมิใจ เป็นอาชีพเลี้ยงดูชีวิตและครอบครัวได้

“สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงมีพระราชดำริว่า ขาดทุนของพระองค์ คือกำไรของชาติ ทรงชุบชีวิตผ้าไทยขึ้นมา กระทั่งมาถึงวันนี้คนทอผ้าของเรามีมากพอที่จะรักษามรดกภูมิปัญญาไว้ได้แล้ว” อธิบดี พช. กล่าว

ด้าน ดร.วันดี กุญชรยาคง จุลเจริญ ประธานสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์ กล่าวเสริมว่า สตรีไทยโชคดีกว่าสตรีใดในโลก ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงมีพระเมตตา ไม่เฉพาะสตรีไทย แต่กับปวงชนชาวไทยทุกคน พระองค์ทรงรื้อฟื้นชีวิตของผ้าให้กลายเป็นเอกลักษณ์วัฒนธรรมของไทย ปัจจุบัน เรามีผ้าหลากหลายวัฒนธรรมทั่วทุกภูมิภาค ไม่ว่าจะเป็น ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีผ้าไหมแพรวา ผ้ามัดหมี่, ภาคเหนือ มีผ้าไหม ยกดอกลำพูน, ภาคกลาง มีหลากหลายมาก ทั้ง ผ้าไหม ผ้าฝ้าย ผ้าย้อมคราม, ภาคใต้ มีผ้ายกนคร

“ผ้าหนึ่งผืนต้องผ่านลมหายใจของผู้หญิงเป็นแรมวัน แรมอาทิตย์ แรมเดือน เงินทุกบาทที่ได้จากการขายผ้า ก็กลับไปสู่ครอบครัวสร้างคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นจนกระทั่งการทอผ้าที่เป็นอาชีพเสริมในปัจจุบันเป็oอาชีพหลักในหลายๆ ครอบครัวทั่วประเทศ ซึ่งสิ่งที่พระองค์ทรงสร้างไว้ นับเป็นมรดกที่มีคุณค่า มีความหมายอย่างยิ่งต่อปวงชนชาวไทย”

เพื่อสืบสานพระราชปณิธาน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และอนุรักษ์ผ้าไทยให้คงอยู่คู่แผ่นดิน ตลอดจนเพิ่มรายได้ให้กับประชาชนคนทอผ้า และผู้ประกอบการ กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ร่วมมือกับ “สภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์” จัดทำโครงการ “สืบสาน อนุรักษ์ศิลป์ผ้าถิ่นไทย ดำรงไว้ในแผ่นดิน” โดยเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2563 ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้เห็นชอบมาตรการส่งเสริมและสนับสนุนการใช้และสวมใส่ผ้าไทยอย่างน้อย 2 วันต่อสัปดาห์

“ด้วยพระบารมีปกเกล้าฯ ของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงรื้อฟื้นผ้าไทยขึ้นมาให้กลับมาได้รับความนิยมอีกครั้ง ต่อจากนี้เป็นหน้าที่ของเราลูกหลานในการสืบทอดต่อไป วิธีการที่ดีที่สุด เราต้องภาคภูมิใจในการสวมใส่ผ้าไทย เพื่อให้ความต้องการสวมใส่ผ้าไทยเป็นตัวกระตุ้นทำให้ภูมิปัญญานี้ยังคงอยู่กับพ่อครูแม่ครู และลูกหลานที่จะสืบทอดภูมิปัญญานี้ต่อไป” อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชนกล่าวทิ้งท้าย