“นม” บนฐานโยนี

ฐานโยนี คือที่ประดิษฐาน “ศิวลึงค์” สัญลักษณ์แทนพระศิวะในรูปของอวัยวะเพศชาย ซึ่งนอกจากจะเป็นตัวแทนพระศิวะแล้วยังมีความหมายเกี่ยวกับความสมบูรณ์ด้วย

ภาพที่แสดงอยู่นี้คือ ฐานศิวลึงค์ประดับด้วยถันสตรี ศิลปะจาม กลุ่มชนที่เคยมีอาณาจักรของตนเองตั้งอยู่ระหว่างจังหวัดกว๋างจี (Quang Tri) และบิ่งทวน (Binh Thuan) ประเทศเวียดนามในปัจจุบัน โดยประติมากรรมชิ้นนี้สร้างขึ้นใน สมัยบิ่งดิง (พุทธศตวรรษที่ 16-18) จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ประติมากรรมจาม เมืองดานัง

โดยศิวะลึงค์ในศิลปะจามจะประกอบด้วยสามส่วน คือ พรหมภาคอยู่ในผังสี่เหลี่ยมด้านล่างสุดเป็นตัวแทนของพระพรหม ส่วนกลางอยู่ในผังแปดเหลี่ยมเรียกว่า วิษณุภาค แทนพระวิษณุ และส่วนยอดทรงกลมเรียกว่า รุทรภาค โดยส่วนล่างและส่วนกลางจะฝังอยู่ในฐานโยนี ลักษณะเหล่านี้สืบทอดมาจากการสร้างศิวลึงค์ในวัฒนธรรมอินเดีย

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


อ้างอิง :

ศิลปวัฒนธรรมฉบับพิเศษ “ศิลปะเวียดและจาม” โดย ดร. อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช (พิมพ์ครั้งแรก สิงหาคม 2557)


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 4 ตุลาคม 2559