"กินน้ำใต้ศอก" คุณฉันทิชย์ กระแสสินธุ์ เคยบอกว่า เกิดแต่การกินน้ำด้วยกระบวย. น้ำที่รั่วออกมาตรงด้ามกระบวยจะไหลมาสู่แขนแล้วสิ้นสุดหยดลงตรงปลายข้อศอก. ...

ไม่ทราบว่าเหตุใดพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถานจึงเขียน สิงโต แทนที่จะเขียนว่า สิงห์โต อย่างที่คนไทยเคยเขียนกันมา อาจเป็นเพราะผู้ชำระพจนานุกรมเห็นว่า สิงห์โตเ...

ที่อาตมามีจดหมายมาถึงก็มีเรื่องที่จะขอประท้วง คือ ศิลปวัฒนธรรม ปีที่ ๒๓ ฉบับที่ ๓ มกราคม ๒๕๔๕ ISSN0125-3654 เรื่องตลาดตลาด โดยชลัมพุ ณ ชเลลำ หน้า ๙๒-๙...

ตัวอักษร "ร รถ" ในภาษาลาวนั้นเดิมทีใช้เขียนแทนเสียงที่มีรากศัพท์มาจากภาษาบาลี-สันสกฤตเพื่อเป็นอักษรแทนเสียงรัวลิ้น (หรือเสียง "ร เรือ" ที่ถูกต้องและเป...

พูดถึงทศกัณฐ์แล้ว ถ้าไม่พูดถึงนางมณโฑก็ดูเหมือนจะขาด, เพราะทศกัณฐ์กับนางมณโฑนั้นเป็นของคู่กัน. เพลงเด็กร้องเล่นก็ยังมีว่า "นางมณโฑนมโตข้างเดียว (ส่วนจ...

อีครอบ หรือ กระโจม เป็นเครื่องมือชนิดตาข่าย ใช้ดักนกที่อาศัยอยู่ในรัง โดยเฉพาะนกเขา เป็นเครื่องมือทำง่าย ใช้ง่าย คนมีส่วนบังคับใช้งานเล็กน้อย เครื่...

ผมได้อ่านศิลปวัฒนธรรม ปีที่ ๒๔ ฉบับที่ ๓ เดือนมกราคม ๒๕๔๖ คุณบรรบต เวชกามา ได้นำเสนอมความคิดและเชื่อฝังใจว่า ท่านครูสุนทรภู่แต่งพระอภัยมณีให้พระฤาษี “...

หลานชายเรียนอยู่ชั้น ป.๔ เขาเอาหนังสือเรียนวิชาภาษาไทยมาอ่าน บังเอิญผมก็ไปพบเข้าและเปิดอ่านดู ปรากฏว่ามีเรื่อง "พระอภัยมณี" ของสุนทรภู่ กวีเอกของโลก "...

คำปากตลาดเรียกโรงมหรสพเล่นประจำว่าวิก มีผู้เล่าให้ข้าพระพุทธเจ้าฟังว่า เกิดจากเจ้าพระยามหินทรฯ จะเล่นละครเก็บเงินเอาอย่างละครปาซีที่เข้ามาเล่นเก็บเงิน...

ภาษาใต้เดือนละคำขอนำให้รู้ คือคำว่า “จังหู” ขอหยิบยก เป็นคำเก่าคำแก่ ไม่ตลก เป็นคำใต้ที่ตกทอดกันมา อัน “จังหู” ภาคกลางคือ มากหลาย เช่นร่ำรวยมากมา...

ล้านนา หมายถึง ดินแดนกว้างใหญ่ไพศาลบริเวณที่เป็นภาคเหนือของประเทศไทยทุกวันนี้ โดยมีเมืองเชียงใหม่เป็นศูนย์กลางมาแต่สมัยแรกๆ และเป็นชื่อที่มีอยู่คู่กัน...

เรียน บรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม ขอส่งบัตรอวยพรปีใหม่ พ.ศ. ๒๕๕๙ มายังท่านและชาวคณะนิตยสารศิลปวัฒนธรรม ทุกๆ รูปนามครับ บังเอิญนึกขึ้นมาได้เกี่ยวกับชื่อข...