"พระอาจารย์ธรรมโชติ" หายไปไหน? หลัง "บางระจัน" แตก กางตำนานบอกเล่าหลายมุม ชื่อ "พระอาจารย์ธรรมโชติ" ผู้เป็นขวัญกำลังใจให้ชาวบ้าน บางระจัน ถูกบันทึก...

เมืองฟ้าแดดสงยาง ในเขตตำบลหนองแปน อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ ถือเป็นเมืองโบราณที่มีความสำคัญในภาคอีสาน นอกจากจะมีร่องรอยศิลปะวัตถุ โบราณวัตถุ โบราณ...

เรื่องการ “ฝังคนทั้งเป็น” ใน "กำแพงเมือง" ก็ดี "ศาลหลักเมือง" ก็ดี หรือสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่ต่างๆ เพื่อหวังให้วิญญาณผู้ตาย เฝ้ารักษาบ้านเมือง หรือสิ่งก...

เปิดตำนาน “พระร่วง” ลูกนางนาค ใน พระราชพงศาวดารเหนือ สะท้อนสัมพันธ์ร่วม เมืองน่าน และ กลุ่มชนลุ่มน้ำโขง ตํานาน “พระร่วง” ลูกนางนาค หลักฐานประเภทตำนา...

คติเรื่อง 12 นักษัตร เป็นอีกหนึ่งภูมิปัญญาที่มีมาแต่โบราณกาล เรียกได้ว่าเก่าแก่ระดับดึกดำบรรพ์ กระทั่งการค้นหาที่มาต้นตอการใช้สัตว์เป็นชื่อปี (และมีแน...

“พญานาค” คุ้ยควักแผ่นดิน กำเนิดที่ราบ เมืองเชียงแสน ใน ตำนานเมืองสุวรรณโคมคำ ตำนานเมืองสุวรรณโคมคำ ใน ประชุมพงศาวดารภาคที่ 72 ซึ่งจะมีการเล่าเรื่อง...

ยามาดะ นางามาซะ ชาวญี่ปุ่นที่เข้ามาแสวงโชคในเมืองไทย และได้ดิบได้ดีจนได้เป็น “ออกญาเสนาภิมุข” เจ้ากรมอาสาญี่ปุ่น มีชื่อปรากฏอยู่ในเอกสารโบราณหลายฉบับ ...

"กำแพงเมืองจีน" หรือ "กำแพงหมื่นลี้" ที่เรียกตามความยิ่งใหญ่ของกำแพงซึ่งยาวกว่าหมื่นลี้ สร้างขึ้นเพื่อใช้สกัดกั้นและป้องกันการรุกรานในชีวิตและทรัพย์สิ...

“บรรพชนสองฝั่งโขงมีกำเนิดจากน้ำเต้าปุง” (‘ปุง’ คือ ใหญ่, หลวง) ถือเป็นตำนานคำบอกเล่าเก่าแก่ และอยู่ในความทรงจำของกลุ่มชน ตระกูลไท-ลาว ที่มีหลักแหล่งบร...

ถกตำนาน "พระราหู" เป็นใคร? ทำไมจ้องจองเวร "พระอาทิตย์-พระจันทร์" ความเชื่อของคนไทยมีมาแต่โบราณว่าสุริยุปราคาก็คือ ปรากฏการณ์ที่พระอาทิตย์ถูกคราส หร...

"พระร่วง" เป็น “ชู้” ? แกะเปลือก "ตำนาน" สุดพิสดารระหว่างพระร่วงเจ้ากับ “นางอั้วเชียงแสน” เมียพญางำเมือง เจ้าเมืองพะเยา ลำบากพญามังรายมาช่วยไกล่เกลี่ย...

เทศกาลไหว้พระจันทร์ มีชื่อทางการภาษาจีนว่า “จงชิวเจี๋ย” หรือ “ตงชิวโจ็ยะ” ในภาษาแต้จิ๋ว หมายถึง กึ่งกลางฤดูสารท ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนแปดของปฏิทิน...