จดหมายฝรั่งระบุเหตุ “กรุงศรีอยุธยา” รบ “กรุงมะนิลา” แห่งหมู่เกาะฟิลิปปินส์!?

แผนที่โลก
“Theatrum Orbis Terrarum” (โรงละครของโลก) โดย Abraham Ortelius, 1570. แอนต์เวิร์ป (เบลเยียม). เป็นหนังสือแผนที่ฉบับแรกที่ถือกันว่าเป็นแผ่นที่โลกสมัยใหม่อย่างแท้จริง, (ภาพจาก Biblioteca Nacional de Espana.)

จดหมายของ โยส เซาเต็น พ่อค้าฮอลันดาผู้เข้ามาอยู่ในกรุงศรีอยุธยา ในรัชกาลพระเจ้าทรงธรรม และพระเจ้าปราสาททอง ในประชุมพงศาวดาร เล่มที่ 47 (องค์การค้าของคุรุสภา) เอ่ยถึงเรื่อง กรุงศรีอยุธยา รบกับ กรุงมะนิลา ไว้ตอนหนึ่ง

เนื้อหาส่วนหนึ่งมีว่า

“พระมหากษัตริย์พระองค์นี้ทรงโปรดปรานชาวต่างประเทศดุจพระมหากษัตริย์องค์ก่อนๆ ระหว่างชาวฮอลันดาและชาวโปรตุเกสนั้น ชาวฮอลันดาได้รับพระกรุณาโปรดเกล้ามากกว่า ในเรื่องนี้พระมหากษัตริย์พระองค์ก่อนเมื่อ ค.ศ. 1624 (พระเจ้าทรงธรรม) ได้มีพระบรมราชโองการให้ยึดเรือสำเภาสเปน ซึ่ง ดอนเฟอร์ดินันโด เดซิลวา เป็นนายเรือ ทั้งนี้เพราะสเปนได้มายึดเรือฮอลันดาลำหนึ่งในน่านน้ำสยาม พวกสเปนจึงได้รับโทษตามความผิดนั้น และเมื่อยึดได้เรือสเปนแล้ว พระองค์จึงโปรดให้มอบทั้งเรือทั้งสินค้าให้แก่บริษัทฮอลันดา

การยึดเรือสเปนเช่นนี้เป็นเหตุให้เกิดสงครามขึ้นระหว่างกรุงศรีอยุธยาและกรุงมะนิลา ซึ่งประเทศสเปนได้ครอบครองอยู่ในหมู่เกาะฟิลิปปิน ทำให้บรรดาการเดินเรือระหว่างน่านน้ำไทยและน่านน้ำจีนได้รับความเสียหายเป็นอันมาก การที่กษัตริย์สยามทรงมีพระคุณต่อชาติฮอลันดาเช่นนี้ ทำให้พวกเราชาวฮอลันดารู้สึกเป็นหนี้บุญคุณต่อพระองค์และต่อประเทศสยาม จึงใน ค.ศ. 1636 (รัชกาลพระเจ้าปราสาททอง) บริษัทของเราจึงส่งเรือรบ 6 ลำเข้าช่วยประเทศสยามกระทำการโจมตีเมืองปัตตานี ทั้งนี้เพื่อเป็นการตอบแทนบุญคุณนั้น”

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่ 


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 3 เมษายน 2562