ค้นความเป็นมาภาพเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง – ชูโต) ในวัยหนุ่ม

เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต)
เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต) เมื่อครั้งเป็นจมื่นสราภัยสฤษดิ์การ อุปทูต ณ เมืองปัตตาเวีย

ภาพนี้เป็นภาพจากสถาบันเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และแคริบเบียนศึกษาแห่งราชอาณาจักรเนเธอแลนด์ (KITLV) โดย World Digital Library ผู้นำออกเผยแพร่ระบุว่าเป็นภาพของ “Aide-de-Camp to the Ambassador of Siam to Batavia” (นายทหารคนสนิทในอัครราชทูตแห่งสยามประจำกรุงปัตตาเวีย [กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย ในปัจจุบัน])

จากคำบรรยายประกอบภาพ ภาพชิ้นนี้ถูกถ่ายขึ้นเมื่อราวปี 1870 (พ.ศ. 2413) โดยมิได้ระบุชื่อของตัวบุคคลในภาพอย่างชัดเจน แต่ข้อมูลโดยรวมสอดคล้องกับประวัติของเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี ที่ได้รับโปรดเกล้าฯ เป็น “จมื่นสราภัยสฤษดิ์การ” ในปี พ.ศ. 2416 หลังเป็นอุปทูตไปกรุงปัตตาเวีย [แม้ตำแหน่งในภาษาสากลจะไม่ตรงกับตำแหน่งของทางสยามเสียทีเดียว]

KITLV/Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies

เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี นามเดิม เจิม เป็นบุตรพระยาสุรศักดิ์มนตรี (แสง) เดิมในรัชกาลที่ 5 เป็นหลวงศัลยุทธวิธีกรร ในกรมทหารมหาดเล็ก แล้วเป็นจมื่นสราภัยสฤษดิการแล้วเป็นเจ้าหมื่นไวยวรนาถ เมื่อ พ.ศ. 2430 เป็นพระยาสุรศักดิ์มนตรี จางวางมหาดเล็ก ครั้น พ.ศ. 2439 วันที่ 11 พฤศจิกายน จึงได้รับการโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็นเจ้าพระยาสุรศักดิมนตรี นฤบดีมหาสวามิภักดิ์ สัตยรักษ์เมตยาชวศรัย ยุทธสมัยสมันตโกศล อณิกมณฑลธุชสุปรีย์ เสนานีอุดมเดช พิเศษสาธุคุณสุนทรพจน์ อดุลยยศเสนาบดี


ข้อมูลจากหนังสือ “เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์” กรมศิลปากร, 2545


เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 6 กรกฎาคม พ.ศ.2559