“เรามีอะไรที่ถ่วงความก้าวหน้าของบ้านเมืองไว้ เรามีอะไรที่ทำให้เราสู้ต่างชาติไม่ได้ เรามีอะไรที่วันหนึ่งข้างหน้าอาจจะเป็นภัยใหญ่หลวง ถึงกับสามารถจะทำให้ชาติไทยทั้งชาติล้มราบสาบสูญไปได้…

ข้าพเจ้ามองเห็นอยู่เพียงอย่างเดียวในเวลานี้ คือการที่เราไม่ขยันขันแข็งพอ หรือพูดอีกอย่างหนึ่งว่าเราอ่อนแอในการทำงาน มีหนังสือฝรั่งหลายเล่มเมื่อเวลาพรรณนาถึงลักษณะของไทยเรามักอธิบายว่า ไทยเรานั้นมีลักษณะเกียจคร้าน” หลวงวิจิตรวาทการ

(อ่านเพิ่มเติมฝรั่งนินทาคนไทยได้บ้างส่วนใน ฝรั่งมองไทย “ขี้เกียจ ขี้ขลาด ขี้โกง”)

หลวงวิจิตรวาทการ ปาฐกถาทางวิทยุกระจายเสียง เรื่อง “มนุสสปฏิวัติ” พ.ศ. 2482 อ้างจาก ศิลปวัฒนธรรมฉบับพิเศษ “ความเปลี่ยนแปลงในการสร้างชาติไทยและความเป็นไทย โดยหลวงวิจิตรวาทการ” โดย สายชล สัตตยานุรักษ์

เผยแพร่ครั้งแรกในระบบออนไลน์ เมื่อ 13 พฤษภาคม พ.ศ.2561