นัยแฝงของภาพเสน่ห์น้องนวลน่าน กับกิจ “เกี้ยวพาราสี” ในจิตรกรรม “วัดภูมินทร์”

ภาพหนุ่มสาวเมืองน่านมาพบปะพูดคุย เกี้ยวพาราสีกัน จิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถวัดภูมินทร์

จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถ “วัดภูมินทร์” จังหวัดน่าน เลื่องชื่อเรื่องความงดงามมาเป็นเวลานาน ภาพเขียนดังกล่าวสามารถสื่อเรื่องราวต่างๆ ได้เป็นอย่างดี เป็นจินตนาการอย่างหนึ่งที่สะท้อนภาพวิถีชีวิตความเป็นจริงที่แฝงอยู่ ซึ่งนอกจากภาพ “ปู่ม่านย่าม่าน” อันเลื่องชื่อแล้ว ก็ยังมีภาพอื่นๆ ที่น่าสนใจอีกไม่น้อย

ภายในพระอุโบสถมีภาพเขียนเรื่องราวพุทธประวัติและชาดก รวมถึงภาพเขียนวิถีชีวิตชาวบ้าน ทั้งบ้านเรือนของใช้พื้นบ้านและการแต่งกาย สิ่งที่น่าสนใจเป็นพิเศษเห็นจะเป็นภาพเขียนหญิงสาวชาวบ้านพร้อมเครื่องแต่งกายสวยงาม สาวเมืองน่านบางคนพาดอกด้วยผ้าแถบ หรือบางนางก็ห่มสไบ เกล้าผมมวยปักปิ่น ที่ติ่งหูเจาะรูแล้วม้วนแผ่นทองสอดเป็นรูปกระบอกเล็กๆ เป็นต่างหู

ภาพหนุ่มสาวเมืองน่านมาพบปะพูดคุย เกี้ยวพาราสีกัน จิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถ วัดภูมินทร์

ยังมีภาพหนุ่มสาวต่อบุหรี่หรือเกี้ยวพาราสี ชม้อยชม้ายสายตาเอียงอาย เหลือบแลชายหนุ่มที่กรุ้มกริ่มกระแซะเข้ามาใกล้ การวางท่าทางของหญิงสาวสี่ห้าคนอย่างไม่ซ้ำ บ้างหันหน้าหันหลัง นุ่งผ้าถุงลายน้ำไหลกรอมเท้าสวยพลิ้ว หน้าตาหวานคม แพรเนื้อบางสีสวยเป็นสไบพาดอกทิ้งชายระบัดเชิง

อีกภาพเป็นชายหนุ่มกอดโอบไหล่หญิงสาว โดยทิ้งมือลงมาตามเนินอก หญิงสาวห่มสไบแบบพาดทิ้งชายสไบไปข้างหลัง ปล่อยให้ผ้าย้วยลงปิดเนินอกแต่พองาม มือหนึ่งกางจ้องสีคราม ชายหนุ่มกำลังหันถามไถ่เพื่อนพร้อมการแสดงกิริยาว่าหญิงสาวคือคู่รัก

ภาพชายหนุ่มโอบไหล่หญิงสาว จิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถ วัดภูมินทร์

ภาพจิตรกรรมภายในพระอุโบสถ วัดภูมินทร์ แสดงบรรยากาศของของหนุ่มสาวชาวเหนือเมืองน่านด้วยท่าทีละเมียดละไมและเครื่องนุ่งห่ม ผ้าถุงลายน้ำ ผู้หญิงกับผ้าถุงเป็นของคู่กันมานานซึ่งสมัยนี้มองหาหญิงสาวใส่ผ้าถุงได้ยากแล้ว

จิตรกรรมเป็นภาพวาดที่สื่อถึงอารมณ์ได้เป็นอย่างดี หากว่าจิตรกรรมเป็นภาพเขียนที่แสดงออกถึงวิถีชีวิตต่างๆ ที่มีทั้งจริงและไม่จริงปะปนกันไป ดังคำกล่าวที่ว่า ถ้ามนุษย์หมดสิ้นซึ่งจินตนาการ โลกคงแห้งแล้งเป็นดินแตกระแหงโรยรา

อ่านเพิ่มเติม :

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่


หมายเหตุ : คัดเนื้อหาส่วนหนึ่งจากบทความ “เสน่ห์น้องนวลน่าน” เขียนโดย นิวัติ กองเพียร ในศิลปวัฒนธรรม ฉบับกุมภาพันธ์ 2539


เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 23 พฤศจิกายน 2562